خبرنامه شماره ۳۳ مقابله با فساد و فقر : تأثیر نابرابر فساد بر فرادستان و فرودستان
محمد ملکی
تأثیر نابرابر فساد بر فرادستان و فرودستان
شهروندان مرفه که از خدمات دولتی برای تأمین پیش‌نیازهای ورود به بازار استفاده میکنند، باید برای این خدمات رشوه بدهند و بنابراین فساد را به‌منزله‌ی یک هزینه‌ی اقتصادی لمس میکنند. در مقابل، شهروندان فقیر برای جبران دسترسی کم به خدمات دولتی و برای تأمین نیازهای اساسی خود، ناچارند وارد چرخه فساد و پرداخت رشوه شوند. به همین دلیل، برای فقرایی که از طرق عادی و سالم به این خدمات و کمک‌ها دسترسی ندارند، تأمین این نیازها بسیار هزینه‌بر می‌شود و تهدیدکننده‌ی حیات‌شان خواهد بود. شهروندان فقیر به سادگی نمی‌توانند نیازهای اساسی خود را در بازار آزاد یا از طریق فرآیندهای بوروکراتیک اداری تأمین کنند.
به هر حال، فساد اثرات واحدی بر زندگی و معیشت گروه‌های فقیر و مرفه ندارد. شهروندان فقیر از خدمات دولتی برای تأمین نیازهای اساسی استفاده میکنند؛ اما شهروندان مرفه نیازهای اساسی‌شان را خود تأمین میکنند و محتمل‌تر آن است که به خدمات دولتی برای سرمایه‌گذاری و مشارکت در بازارهای اقتصادی نیاز پیدا کنند. علاوه‌براین، اگرچه فقرا معمولاً نمی‌توانند هزینه‌های رشوه دادن را متحمل شوند، شهروندان مرفه احتمال بیشتری دارد که هزینه‌های دسترسی به منابع دولتی را با پرداخت رشوه متحمل شوند. فساد در سطح وسیع، ممکن است منابع را به جایی فراتر از دسترس شهروندان فقیر سوق دهد. در مقابل، شهروندان مرفه به منابع دولتی مانند مجوزها، قراردادها و اموال، که برای سرمایه‌گذاری و شرکت در بازارهای اقتصادی لازم است، دسترسی دارند. با وجود آنکه هزینه ورود به بازار برای ثروتمندان بالاست، چون آن‌ها منابع کافی برای ورود به بازار دارند، با پرداخت هزینه‌های اضافیِ فساد برای ورود به بازار مشکلی ندارند. ازاین‌رو، بسیاری از خدماتی که شهروندان مرفه می‌خواهند به آن‌ها دسترسی پیدا کنند، به‌واسطه رشوه دادن در دسترس‌شان قرار می‌گیرد.
در کشورهایی که دولت اختیارات زیاد و کنترل سیاسی بر بوروکراسی دارد، شهروندان فقیر برای دسترسی به منابع دولتی ناچاراند به حامیان سیاسی متکی باشند و از همین رو، پاسخگویی دولت در مقابل فساد تضعیف می‌شود. در مقابل، شهروندان مرفه برای دسترس به منابع مهم به حامیان سیاسی نیاز ندارند. در عین حال شهروندان مرفه اما مولد، مقامات منتخب را بابت ارتکاب فساد شماتت میکنند؛ زیرا فساد هزینه‌ی ورود به بازار و تولید را افزایش می‌دهد. با این حال، گروه کوچکی از شهروندان مرفه با سوءاستفاده از روابط با همه یا بخشی از قدرت، از ورود محدود و اغلب انحصاری به بازار منتفع می‌شوند. به گفته استیگلیتز، هنگامی که تعداد کمی از تولیدکنندگان مرفه به دلیل فساد به بازار راه یابند، آن‌ها با همدیگر هماهنگ عمل میکنند؛ روندی که به آن‌ها فرصت می‌دهد قیمت های غیررقابتی تعیین کنند و رانت اقتصادی دلخواه کسب کنند. اگر رانت اقتصادی‌ای که از این طریق کسب می‌شود از هزینه‌های رشوه و سایر بده‌بستان‌ها بیشتر باشد، افراد مرفه فساد را تحمل میکنند و به حمایت از دولت ادامه می‌دهند. مطالعات نشان می‌دهد مزیت‌های سیاسی ورود محدود گروه‌های مرفه به بازار، به توزیع رفاه در جامعه بستگی دارد. در کشورهای بسیار نابرابر که تعداد معدودی از رفاه برخوردارند، شهروندان مرفه فساد را تحمل میکنند؛ زیرا از بازاری که ورود به آن محدود است، منتفع می‌شوند. با این حال، در کشورهایی که رفاه توزیع متعادل‌تری دارد، تعداد زیادی از افراد مرفه که قابلیت ورود به بازار را دارند، ناچار می‌شوند از این بازارها خارج شوند و از این رو مقامات منتخب را به علت فساد گسترده شماتت میکنند؛ بنابراین توزیع درآمد نقش مهمی در اثرات فساد بر گروه‌های فقیر و ثروتمند دارد.
***
در هفته‌ای که گذشت، اخبار زیر جلب توجه می‌کند:
به گزارش روزنامه اعتماد، طبق آیین‌نامه اجرایی جدید بانک مرکزی، ایجاد واحد مبارزه با پولشویی در تمام بانک‌ها و مؤسسات اعتباری اجباری شد.
دادستان کل کشور با اشاره به اینکه به پرونده تخلفات ۵ تا ۶ قاضی ظرف ۱۵ روز گذشته رسیدگی شده و این افراد از دستگاه قضایی منفصل شده‌اند، گفت: با صدای بلند اعلام می‌کنیم که با قاضی فاسد برخورد خواهیم کرد.
به گزارش روزنامه شرق، علی ربیعی، سخنگوی دولت گفت: گزارش شده است که قاچاق و واردات غیررسمی به میزان دو میلیارد دلار کاهش یافته است.
مدیرکل دفتر تنظیم مقررات سازمان امور مالیاتی گفت: تاکنون ۲۸ هزار پزشک در طرح سازمان مالیاتی برای شفافیت تراکنش های بانکی مشارکت داشته‌اند.
نایب‌رئیس اتحادیه صنایع بازیافت ایران گفت: به دلیل نبود شفافیت و حضور دلالان در مدیریت پسماند، سالانه حدود دو میلیارد دلار ارزش اقتصادی حاصل از معاملات پسماند، عملاً گم می‌شود و کسی ردی از آن پیدا نمی‌کند.
نمایندگان مجلس لایحه اصلاح و تمدید مدت اجرای آزمایشی قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد بند (۲) (نحوه حمایت از افشاکنندگان فساد) را به اصلاح کردند.
نماینده مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه بالغ بر ۱۵ هزار میلیارد تومان برآورد فرار مالیاتی کارت‌های بازرگانی اجاره‌ای است، گفت: اینکار باعث شده به کشور نیز لطمه وارد شود و واردات بی‌حساب‌وکتاب و بدون نظارت را درپی داشته است.
محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، در اقدامی ضربتی، شرکت‌های خدمات ارزش افزوده (VAS) را هدف قرار داده و امکان شکایت از آن‌ها را نیز فراهم کرده است.
به گزارش روزنامه شرق، در هیچ‌یک از قوانین بانک مرکزی، رفت‌وآمد رده‌های مختلف آن در شبکه بانکی یا برعکس آن پیش‌بینی نشده است؛ بنابراین در موارد بسیاری، شاهد جابه‌جایی مکرر بالاترین رده‌های بانک مرکزی در شبکه بانکی هستیم. این معضلی است که با نام درهای گردان از آن یاد می‌شود.
احمدرضا پرنده، مدیرکل آسیب‌های اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
مدیرکل آسیب‌های اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: ۱۴۱هزار کودک بازمانده از تحصیل در سال تحصیلی ۹۸-۹۷ در کشور شناسایی شدند. پرنده افزود: با شناسایی این تعداد کودک بازمانده از تحصیل، در ابتدا فهرستی از این کودکان از وزارت آموزش‌وپرورش، گرفته و سپس اطلاعات والدین این کودکان در پایگاه رفاه ایرانیان ثبت شد. در گام بعدی و در شهریور امسال، با دریافت کدملی والدین این کودکان و مشخصات و آدرس محل سکونت سرپرستان این کودکان بازمانده از تحصیل، ۱۱۴هزار پیامک به این افراد ارسال شد و در نهایت به این تعداد پیامک،۱۱هزار نفر پاسخ دادند.
براساس گزارش سازمان ملل، سکونتگاههای غیررسمی چالش اصلی هزاره سوم معرفی شده است. به طور کلی در دنیا از هر ۶ نفر یک نفر در سکونتگاههای غیررسمی زندگی می‌کند که در صورتی که این روند ادامه پیدا کند، تا سال ۲۰۳۰، حدود ۲ میلیارد نفر از جمعیت شهرنشین دنیا در اینگونه سکونت‌گاه‌ها زندگی خواهند کرد. در کشور ما ۳۰ درصد از جمعیت شهری کشور معادل ۲۰میلیون نفر در بافت‌های فرسوده زندگی میکنند. این افراد در بیش از ۵۷ هزار هکتار از محلات نابسامان میانی، ۲۱ هزار هکتار از عرصه‌های تاریخی مراکز شهرها و ۴۸ هزار هکتار از سکونتگاههای غیر رسمی کشور ساکن هستند.
جمشید شیران، معاون امور اجتماعی بهزیستی استان همدان
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان همدان در خصوص آخرین آمار شناسایی کودکان کار در همدان گفت: در ۶ ماهه امسال ۸۰ کودک کار در استان شناسایی شده است. همچنین سال گذشته ۱۳۲ کودک کار در استان شناسایی شده است. جمشید شیران با بیان اینکه یک مرکز خصوصی در همدان به نام اندیشه مهر به این کودکان خدمات ارائه می‌دهند، افزود: این مرکز ۳ هزار و ۸۱۹ خدمت تخصصی به این کودکان ارائه می‌دهد که مهمترین آن‌ها، آموزش خانواده‌های این کودکان و آگاهی از خطرات در کمین آن‌ها است.
اثر مستقیم افزایش قیمت و کاهش درآمد (ناشی از رکود در بخش تولید) موجب کاهش قدرت واقعی خانوارها بالاخص خانوارهای با درآمد ثابت سالانه شده است. این پدیده زمانی تأمل برانگیزتر است که از زاویه رفاه اجتماعی و البته امنیت غذایی به این مسئله نگریسته شود. نتیجه یک تحقیق در دانشگاه تربیت مدرس از افزایش۱۵۰ درصدی قیمت مواد غذایی در سبد مصرفی خانوارها خبر می‌دهد و دولت برای جبران آن باید ماهانه ۶۵۲ هزار تومان برای هر خانواده روستایی و ۵۸۵ هزار تومان برای هر خانوار شهری پرداخت کند.
به گزارش ایسنا، آیت‌الله موحدی کرمانی روز جمعه در خطبه‌های نماز جمعه تهران، با اشاره به تحولات اخیر عراق و لبنان و اذعان به اینکه ریشه اصلی اعتراضات مردم لبنان عدم توجه دولت به وضع اقتصادی مردم است، خطاب به مسئولان اظهار داشت: مسئولان محترم مراقب باشید؛ زیرا از دشمن نباید ترسید، بلکه باید از فاصله طبقاتی ترسید. باید از روی آوردن مسئولان به زندگی اشرافی و دریافت حقوق‌های کلان و فراموش کردن مستضعفان ترسید.
حالا دوسال از زلزله مهیب کرمانشاه می‌گذرد. زلزله‌ای که نزدیک به ١٢هزارمیلیارد تومان خسارت به بار آورد.٣٠ درصد خانه‌های بازسازی‌شده کرمانشاه دوباره غیراصولی ساخته شده‌اند. این موضوعی است که علی بیت‌اللهی، رئیس کارگروه ملی زلزله می‌گوید و توضیح می‌دهد که درصورت وقوع زلزله‌ای دوباره، این خانه‌ها با همان شدت قبل تلفات می‌دهند. معاون عمرانی استاندار کرمانشاه می‌گوید که بازسازی خانه‌های روستایی تمام شده است و پرونده خانه‌های شهری تا پایان امسال بسته می‌شود اما مردم کرمانشاه به این ماجرا چندان خوشبین نیستند. آن‌ها می‌گویند که جهش قیمت مصالح ساختمانی کار تکمیل خانه‌های‌شان را لنگ کرده است.
روند کلی تغییر شاخص‌های اقتصادی دریک دهه گذشته با درنظرگرفتن برخی فراز و فرودهایی که اتفاق افتاده است، نشان می‌دهد نرخ فقر مطلق و حداقل دسترسی خانوارها به مخارج لازم برای برخورداری از یک زندگی سالم و سعادتمند با استانداردهای زندگی درایران، کاهش پیدا کرده است. فقرمطلق به‌گونه‌ای افزایش پیدا کرده است که گروه‌های متوسط درآمدی به سمت گروه‌های پایین در حال سقوط هستند. به تعبیری می‌توان گفت بیشترین جابه‌جایی درگروه‌های میانی درآمد ایجاد شده است. دهک‌های پایین درآمدی قبلاً هم تقریباً درچنین وضعیت مشابهی بوده‌اند با این تفاوت که اکنون ازطرح‌ها و برنامه‌های حمایتی دولتی برخوردار شده‌اند.
طرح دوفوریتی تقلیل مجازات حبس تعزیری تصویب شد. با این طرح، حدود یک‌سوم از تعداد زندانیان کاهش می‌یابند. در مورد هزینه‌ها نیز قطعاً تأثیری قابل‌توجه خواهد داشت. بعید است هزینه‌های مستقیم هر زندانی و مایحتاج اولیه کمتر از چیزی در حدود۵۰ هزار تومان باشد؛ حال آنکه هزینه‌های غیرمستقیم هر زندانی نیز چیزی در حدود۱۰ برابر این مبلغ است. این هزینه‌ها شامل سرقفلی زندان، حقوق زندانبانان، سازمان عریض و طویلی که برای اداره امور در نظر گرفته شده و … است. بنابراین به نظر می‌رسد با عملیاتی شدن این اصلاحات، شاهد انقلابی در سیستم مجازات و زندان‌های کشور باشیم.
کاوه حاج علی اکبری، مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران
مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران گفت: برخی از گروه‌های اجتماعی و اقتصادی با پدیده‌هایی چون بدمسکنی یا مسکن‌نایابی روبرو می‌شوند که همین امر سبب رانده شدن آنان از چرخه مسکن در قالب بازار می‌شود. کشورهای درحال توسعه با ایجاد و توسعه سکونتگاههای غیررسمی مواجه می‌شوند؛ این یعنی سیاست‌ها پاسخگو نیست و این امر، مداخله بخش عمومی را برای تأمین مسکن اجتناب‌ناپذیر می‌کند. حاجی علی اکبری افزود: ۴۰ درصد خانوارها در شهر تهران زیر خط فقر مسکن و ۲۰ درصد حاشیه‌نشین هستند که جمعیت این گروه در حال افزایش است و پیش‌بینی شده که سالانه ۱۰ درصد به این میزان اضافه می‌شود.
برخی دانش‌آموزان قشر مرفه چیزی حدود ٢۵ برابر دانش‌آموزان مدارس عادی خرج دارند. درحالی‌که تحصیل در مدارس غیرانتفاعی و به‌ویژه شمال تهران، شهریه سالانه‌شان تا ٩٠ میلیون تومان هم می‌رسد. آموزش‌وپرورش اعلام کرده است که هر دانش‌آموز مدرسه دولتی تقریبا ۵/۳ میلیون تومان برای دولت هزینه دارد. این شکاف طبقاتی در میان دانش‌آموزان درحالی رخ می‌دهد که مهدی پازوکی، کارشناس اقتصاد به «شهروند» می‌گوید: «دولت باید مدارس غیرانتفاعی را مشمول مالیات کند و مالیات آن را برای برقرارشدن عدالت آموزشی صرف دانش‌آموزان نقاط محروم کشور کند.»
رئیس دیوان عدالت اداری گفت: شکاف‌ها و خلاءهای قانونی، زمینه بروز تبعیض و بی‌عدالتی را در جامعه فراهم می‌کند و چنین قوانینی باید اصلاح یا به‌روزرسانی شود. حجت الاسلام کاظم بهرامی روز پنجشنبه در جلسه شورای اداری بستان‌آباد با تأکید بر اینکه بی‌عدالتی در جامعه موجب ناامیدی در بین مردم می‌شود، افزود: برای ایجاد امید در جامعه باید با بی‌عدالتی مبارزه و عدالت اجرا شود. وی مبارزه و ریشه‌کنی فساد در جامعه را وظیفه همه آحاد جامعه دانست و اظهار داشت: همه باید در برابر بی‌عدالتی و عمل یا قانون تبعیض‌آمیز در جامعه مقاومت کنند.
رئیس‌کل دادگستری آذربایجان شرقی گفت: دادگستری آذربایجان شرقی مانع از بیکاری ۱۴۶۰ کارگر شده است. موسی خلیل‌الهی ظهر روز پنجشنبه در جلسه قضات و مسئولین قضایی استان آذربایجان شرقی، گفت: بسیاری از کارخانه‌های مهم تولیدی همچون تبریز کف، رخش خودرو، سراب گاز، بلبرینگ سازی و… با ورود دستگاه قضایی استان به فعالیت خود ادامه داده و مانع از بیکاری ۱۴۶۰ کارگر شده‌ایم.
امروز در سطح جامعه شاهد رشد قارچ‌گونه مراکز آموزشی غیرانتفاعی هستیم که تبلیغات آن‌ها، هر والدینی را برای ثبت‌نام وسوسه می‌کند. آموزش چند زبان، استخر، کارگاه‌های رباتیک، کلاس‌های نجوم و حتی شنیده شده است بعضی از این مراکز دانش‌آموزان خود را به سفرهای خارج از کشور اعزام میکنند. البته ناگفته نماند هزینه حضور یک سال تحصیلی با در نظر گرفتن هزینه‌های فوق‌برنامه و اردو در آن مدارس، بسیار بیشتر از حقوق وزارت کار یک سال کارگری است؛ حتی شنیده شده است برخی مدارس خاص در تهران به ازای هر سال تحصیلی نزدیک به ۳۰ میلیون تومان دریافت میکنند.
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی اظهار داشت: بر اساس محاسبات بنده و در چارچوب الگوی پیشنهادی توماس پیکتی، به استناد داده‌های سال ۹۶، به‌ازای هر یک درصد تورم اضافه شده ناشی از سیاست‌های تورم‌زا مانند افزایش قیمت بنزین، ۱۵ هزار میلیارد تومان رانت به نفع صاحبان دارایی‌ها ایجاد می‌شود درحالی‌که فشار آن به خانوارها و تولیدکنندگان تحمیل می‌شود. این درحالی است که تبلیغات رسمی ادعا میکنند که این سیاست‌ها به خاطر فقرا انجام می‌شود و این طنز تلخ موضوع سیاست‌های تورم‌زا است.
برای آنکه فقر نسبی(اقسام تبعیض‌ها و نابرابری‌ها) ریشه‌کن شود، نیاز به طراحی نظام‌های اقتصادی‌ای است که در آن، برابری و عدالت‌محوری، پایه و اساس باشد و از تبعیض‌ها و گسست طبقاتی اقتصادی پیشگیری شود. این نظام‌های سه‌گانه عبارت‌اند از نظام یارانه، نظام بانکی و نظام مالیاتی که تا هر سه مورد دگرگون نشود، نمی‌توان موجبات بازتولید ثروت و کاهش فقر نسبی شود. با اصلاح این سه نظام می‌شود در بازتولید ثروت و توزیع آن میان اقشاری با دهک‌های پایین‌تر، باعث ازبین‌رفتن فقر نسبی شد و تا مادامی که اقدام مؤثری در این زمینه نشود، خواه‌ناخواه این فقر نسبی وجود خواهد داشت.
محمد محمدی‌فرد، مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) استان البرز
مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) استان البرز گفت: در راستای حرکتی جهادی، روز گذشته به ۳۸۵ بیمار نیازمند، خدمات پزشکی عمومی، چشم‌پزشکی، دندانپزشکی و … ارائه شد. محمدی‌فرد افزود: خوشه‌های خیرین کمیته امداد امام (ره) البرز در زمینه‌های مسکن، درمان، فرهنگی، ورزشی و … مشغول فعالیت هستند و در این بخش، پیام اصلی ما به مردم نیکوکار این است که مشارکت در امور نیکوکاری فقط نقدی نیست بلکه هر شهروند علاقه‌مند به مشارکت در رفع فقر و محرومیت از جامعه، می‌تواند با توجه به تخصص خود به نیازمندان خدمت کند.
تحرک درآمدی افراد به خصوص در دهک‌های پایین درآمدی، دچار نوعی انجماد شده است. پایه دیگر گسترش فقر، به کم درآمدی خانوارها و مسئله اشتغال کاذب برمی‌گردد. در شرایط کنونی کم نیستند شاغلانی که با عقب‌افتادگی مزدی مواجه شده‌اند. همچنین بی‌ارتباطی نظام آموزشی با بازار کار نیز از آن دسته مسائل کهنه نظام اشتغال کشور است. دسترسی نامتوازن به تسهیلات بانکی، از دیگر عوامل تشدیدکننده فقر است. در کنار این دلایل، سیاست‌های کلان رشد بدون اشتغال و پای لنگ آمارها در سیاست‌گذاری‌ها و ضعف مفرط آماری، از پایه‌های دیگر گسترش فقر در کشور را تشکیل می‌دهند.
حدود ۷ میلیون ایرانی هیچ بیمه درمانی ندارند و قرار است از ۱۳ آبان و در قالب طرح «پوشش اجباری بیمه سلامت همگانی»، فراخوان شده و برای پوشش بیمه‌ای «سلامت» خود اقدام کنند. به گزارش کسب و کار نیوز، با آغاز به کار طرح تحول سلامت در سال ۹۳ مقرر شد پوشش بیمه رایگان برای ایرانیان محقق شود؛ طرحی که برای پوشش پنج میلیون نفر آغاز به کار کرد و متناسب با این جمعیت نیز بودجه‌ای برای آن در نظر گرفته شد اما با آغاز به کار این طرح، ۱۱ میلیون نفر در سراسر کشور تحت پوشش رایگان بیمه سلامت قرار گرفتند.
مدیرعامل سازمان هدفمندی یارانه‌ها گفت: از ابتدای اجرای قانون هدفمندکردن یارانه‌ها تاکنون، حدود ۸ میلیارد نفر یارانه نقدی دریافت کرده‌اند و در هر ماه حدود ۳۵۵۰ میلیارد تومان یارانه نقدی پرداخت می‌شود. ایزدی همچنین افزود: در بودجه عمومی کشور مبلغ ۸۴۰۰۰ میلیارد ریال به منظور کاهش فقر مطلق در نظر گرفته شده است که تا پایان مهرماه سال جاری مبلغ ۴۶۶/۴۹ میلیارد ریال در اختیار دستگاه‌های حمایتی از جمله کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور قرار گرفته است که در هر ماه علاوه بر یارانه نقدی، به حساب‌شان واریز می‌گردد.
سید علی فتح میرمحمدی، مدیرکل امور اجتماعی استانداری کهگیلویه‌وبویراحمد
مدیرکل امور اجتماعی استانداری کهگیلویه‌وبویراحمد گفت: طی چند سال اخیر، ۱۵۰ کارگاه آموزشی در رابطه با خودکشی در مناطق مختلف استان برگزار شد. حجت الاسلام سید علی فتح میرمحمدی در نشست شورای اجتماعی که با محوریت آسیب‌های اجتماعی بخش دیشموک در سالن کنفرانس فرمانداری دهدشت برگزار شده بود، افزود: آسیب‌های اجتماعی یک شبه به وجود نیامدند که با یک جلسه کاهش داده شوند. وی با بیان اینکه سال گذشته ۲۰ درصد خودکشی‌ها کاهش پیدا کرد، گفت: از ۸ خودکشی امسال، ۴ مورد آن مربوط به دیشموک بوده است.
براساس ماده ۱۶ قانون بهبود محیط کسب‌وکار، شهرداری‌ها وظیفه دارند برای عرضه کالاهای ایرانی توسط تولیدکنندگان کوچک و فروشندگان کم‌سرمایه، مکان‌های مناسبی تدارک ببینند و به داوطلبان عرضه کالاهای ایرانی به طور موقتِ روزانه، هفتگی یا ماهانه اجاره دهند. مسئله امروز در حوزه دستفروشی تلاش برای ایجاد محیط‌های مشخصی در شهر است که آن‌ها بتوانند به صورت هدفمند و کنترل‌شده به فعالیت اقتصادی خُرد خود بپردازند. اتفاقی که می‌تواند تهران را به شهر پویاتری برای تعاملات اجتماعی شهروندان با یکدیگر تبدیل کند، ظرفیت‌ها و جذابیت‌های جدیدی را برای گردشگران ایجاد کند و حق بر شهر را از هیچ شهروندی سلب نکند.
رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران از پیشنهاد محاسبه نرخ تورم اقلام سبد معیشت کارگران در کمیته دستمزد خبر داد و جلسه بعدی کمیته را اواخر آبان‌ماه اعلام کرد. ناصر چمنی ادامه داد: در این جلسه مقرر شد تا همه گروه‌ها و شرکای اجتماعی اعم از دولت، کارفرمایان و کارگران، اعداد و ارقام خود را در خصوص هزینه سبد معیشت کارگران، جمع‌آوری و رقم دقیق را در جلسه بعد کمیته دستمزد ارائه کنند تا در مورد آن، بحث و تبادل نظر شود.
طبق آیین‌نامه اجرایی جدید بانک مرکزی، ایجاد واحد مبارزه با پولشویی در تمام بانک‌ها و مؤسسات اعتباری اجباری شد. بانک مرکزی قانون مبارزه با پولشویی را بنا به مقتضیات و شرایط جدید در سال گذشته مورد بازنگری قرار داد و به تصویب رساند. براین‌اساس، اصلاح آیین‌نامه اجرایی قانون مذکور نیز می‌بایست طبق آخرین استانداردها و رهنمودهای مراجع بین‌المللـی فعال در زمینه مبارزه با پولشویی تدوین شود. در واقع بانک مرکزی با ابلاغ این آیین‌نامه اجرایی، سعی در به‌روزرسانی قوانین بانکی مبارزه با پولشویی دارد تا از این راه تبادلات بانکی و مالی با دقت بیشتری رصد شوند.
دادستان کل کشور با اشاره به اینکه به پرونده تخلفات ۵ تا ۶ قاضی ظرف ۱۵ روز گذشته رسیدگی شده و این افراد از دستگاه قضایی منفصل شده‌اند، گفت: با صدای بلند اعلام می‌کنیم که با قاضی فاسد برخورد خواهیم کرد. حجت‌الاسلام و المسلمین منتظری، ادامه داد: طبیعتاً وظیفه دستگاه قضا است که با هرنوع فسادی برخورد کند و از سوی دیگر دستگاه قضایی مصمم است نسبت به سلامت خود اقدامات لازم را مورد توجه قرار دهد. ازاین‌رو، وظیفه داریم که خودمان را از هر نوع آلودگی تطهیر کنیم تا بتوانیم با فساد در جامعه مبارزه کنیم.
به گزارش ایسنا، علی ربیعی در حاشیه جلسه روز گذشته هیئت دولت با تشریح جزئیات مصوبات این جلسه، گفت: دو گزارش در دولت قرائت شد؛ اول گزارش‌هایی درباره صادرات و واردات که در سال ۹۷ در مقایسه با سال ۹۶ واردات کالاهای مصرفی ۲/۳۱ درصد کاهش داشته است. از حدود شش هزار ردیف تعرفه فعال، هزار و ۵۲۴ ردیف تعرفه تاکنون وارداتش ممنوع شده که این امر در راستای کمک به تولید داخلی، اقدام خوبی است. همچنین امروز گزارش داده شد که قاچاق و واردات غیررسمی به میزان دو میلیارد دلار کاهش یافته است.
علی رستم پور، مدیرکل دفتر تنظیم مقررات سازمان امور مالیاتی
مدیرکل دفتر تنظیم مقررات سازمان امور مالیاتی گفت: تاکنون ۲۸ هزار پزشک در طرح سازمان مالیاتی برای شفافیت تراکنش های بانکی مشارکت داشته‌اند. علی رستم‌پور با بیان اینکه تا کنون حدود ۴۲ درصد از پزشکان تهرانی در این طرح حاضر شده و کارت‌خوان خود را به سامانه سازمان مالیاتی متصل کرده‌اند، افزود: براساس آمارهای اولیه حدود ۷۵ هزار پزشک بایستی در این طرح مشارکت کنند؛ هر چند به نظر می‌رسد میزان دقیق پزشکانی که باید اطلاعات تراکنش های بانکی را به سازمان مالیاتی ارائه کنند، به صورت دقیق در آینده مشخص خواهد شد.
اشکان معمارزاده، نایب‌رئیس اتحادیه صنایع بازیافت ایران
نایب‌رئیس اتحادیه صنایع بازیافت ایران گفت: به دلیل نبود شفافیت و حضور دلالان در مدیریت پسماند، سالانه حدود دو میلیارد دلار ارزش اقتصادی حاصل از معاملات پسماند، عملاً گم می‌شود و کسی ردی از آن پیدا نمی‌کند. اشکان معمارزاده نبود ساماندهی در زمینه مبادلات پسماند را علت دیگر مشکلات مربوط به تأمین مواد اولیه صنایع بازیافت عنوان کرد و گفت: اگر دست‌اندرکاران خرید و فروش پسماند در یک سامانه مشخصی همچون بورس، شناسنامه‌دار شوند و دست دلالان از این بخش کوتاه شود، بخشی از مشکلات حل خواهد شد.
دسته بندی: شفافیت در حوزه سلامت اداری و بوروکراتیک
اقتصادنیوز-۱۲ آبان‌ماهِ ۱۳۹۸
نمایندگان مجلس لایحه اصلاح و تمدید مدت اجرای آزمایشی قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد بند (۲) را به شرح زیر اصلاح کردند: اشخاص در صورتی مشمول مقررات این قانون می‌شوند که اقدامات آنان در جمع‌آوری و ارائه اطلاعات، مورد تأیید مراجع ذیصلاح باشد؛ اعم از اینکه اطلاعات مزبور قابل اثبات باشد یا نباشد. اشخاصی که با سوء نیت به ارائه اطلاعات مزبور اقدام کنند، در صورتی که به اثبات جرم یا تخلف منجر نشود، مشمول مقررات این قانون نمی‌شوند.
نماینده مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه بالغ بر ۱۵ هزار میلیارد تومان برآورد فرار مالیاتی کارت‌های بازرگانی اجاره‌ای است، گفت: اینکار باعث شده به کشور نیز لطمه وارد شود و واردات بی‌حساب‌وکتاب و بدون نظارت را درپی داشته است. کریمی همچنین افزود: بیشترین حجم قاچاق در کشور را قاچاق سوخت تشکیل می‌دهد. این شرایط زمانی که وجود دارد، باعث خروج سوخت از مرزهای کشور می‌شود. به‌گونه‌ای که قاچاقچیان به اسم حلال، گازوئیل از مرز خارج میکنند. تاکنون نیز ۲ هزار کارت بازرگانی اجاره‌ای باطل شده است.
محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات
«شب تلخی برای کلاهبرداران»؛ این عبارتی است که محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، در توئیت جنجالی خود نوشته است. او در اقدامی ضربتی، شرکت‌های خدمات ارزش افزوده (VAS) را هدف قرار داده و امکان شکایت از آن‌ها را نیز فراهم کرده است. در این توئیت آمده است: «امشب شب تلخی برای کلاهبرداران است! پول‌هایی که برای شرکت‌های ارزش افزوده در این چند سال از شما اخذ شده را می‌توانید با #۶*۸۰۰* ببینید. شکایتی هم داشتید لطفاً از طریق پیامک به ۸۰۰۷ بفرستید. کاملاً رایگان! برای خانواده نیز انجام دهید. کمکم کنید حق‌تان را بگیرم».
یکی از گسترده‌ترین بستر تعارض منافع در نظام بانکی این است که در هیچ‌یک از قوانین بانک مرکزی، رفت‌وآمد رده‌های مختلف آن در شبکه بانکی یا برعکس آن پیش‌بینی نشده است؛ بنابراین در موارد بسیاری، شاهد جابه‌جایی مکرر بالاترین رده‌های بانک مرکزی در شبکه بانکی هستیم. این معضلی است که با نام درهای گردان از آن یاد می‌شود. کسی که از بانکی خاص به بانک مرکزی می‌آید، خواه ناخواه حواسش به آن بانک خاص است و امتیازاتی برای آن قائل می‌شود و بر عکس، زمانی که فردی از بانک مرکزی به بانکی خاص برود هم خواه ناخواه رابط بانک مرکزی با آن بانک خواهد بود.
دسته بندی: شفافیت در حوزه سلامت اداری و بوروکراتیک
خبرآنلاین-۹ آبان‌ماهِ ۱۳۹۸
سید ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضائیه
رئیس قوه قضائیه گفت: هیچ کارآفرین، سرمایه‌گذار، صنعتگر و کاسبی، آماده برای رشوه دادن به دستگاه نیست و آن چیزی که منجر به رشوه می‌شود، بوروکراسی اداری و سخت کردن کارهای اداری است. رئیسی توضیح داد: وقتی کاری طولانی می‌شود و خان‌ها ایجاد می‌شود، به‌دنبال آشنا و رشوه هستند درحالی‌که کسی که می‌خواهد سرمایه‌گذاری کند، باید به‌صورت سهل این کار را انجام دهد. بحث عدالت بحث بسیار بزرگی است و عدالت، بهترین شاخص اجرای قانون می‌باشد. رئیس قوه قضائیه همچنین افزود: فساد را چوب لای چرخ تولید دانسته و برخورد با آن را هموار کردن رونق تولید بدانیم.
بانک مرکزی با همکاری سازمان برنامه‌وبودجه، در راستای احصاء اطلاعات بدهی‌های دولت ناشی از تضامین صادره، با برقراری ارتباط بین سامانه سمات و سامانه جامع مدیریت تضامین دولت، امکان استعلام آخرین وضعیت و مانده بدهی ناشی از تضامین صادره توسط دولت را برای سازمان برنامه‌وبودجه فراهم کرد. بنابراین از این پس، صرفاً اطلاعات تسهیلات و تعهدات استعلام شده از سامانه سمات بانک مرکزی، ملاک محاسبه بدهی دولت ناشی از تضامین صادره به بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی بوده و مبنای صحت‌سنجی و اعتبار اصالت تضمین‌نامه‌های دولت نیز شناسه یکتای صادره توسط سامانه جامع مدیریت تضامین دولت است.
معاونت پژوهش، برنامه‌ریزی و امور بین‌الملل سازمان امور مالیاتی، متن پیش‌نویس اصلاح قانون مالیاتی را در قالب ۱۱۹ بند، منتشر و ابلاغ کرد. پیش‌نویس قانون اصلاح مالیات مستقیم، با چهار هدف اجرای نظام مالیات بر جمع درآمد اشخاص حقیقی، ساماندهی معافیت‌ها و مشوق‌های مالیاتی، معرفی مالیات بر عایدی دارایی و ایجاد یکپارچگی در مقررات ناظر بر اجرای فرآیندهای این سه حوزه، در دستور کار قرار گرفت. در این اصلاحیه، مکانیزم اخذ مالیات از املاک، سهام، ارز، سود سپرده‌ها و سایر دارایی‌ها به روز شده است.
دسته بندی: شفافیت در حوزه سلامت اداری و بوروکراتیک
خبرگزاری فارس-۱۰ آبان‌ماهِ ۱۳۹۸
نظارت حاکمیت بر بازار اموال غیرمنقول باعث می‌شود تا افراد سودجو نتوانند دست به اقداماتی از جمله زمین‌خواری، فروش یک ملک به چندین نفر و … بزنند. نظارتی که تنها از طریق گلوگاه کردن ثبت رسمی برای انتقال مالکیت ممکن است. فسادهایی که در برخی کشورها به‌دلیل نظارت دولت تقریباً حذف شده، در ایران اما به کرات رخ می‌دهند؛ چرا که در ایران ثبت رسمی شرط لازم انتقال مالکیت نیست. از سوی دیگر نظام ثبتی ایران از هیچ یک از استاندارد های حاکم در دنیا پیروی نمی‌کند. مطابق نظام ثبتی ایران، انتقال مالکیت هم از طریق ثبت رسمی و صدور سند رسمی و هم از طریق اسناد غیررسمی (قولنامه‌ای) امکان پذیر است.
پیمان پالیزگیر، معاون کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه
معاون کارشناسان رسمی مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه از راه‌اندازی سامانه ایجاد شفافیت در امر کارشناسی خبر داد. پالیزگیر افزود: یکی از آیتم‌هایی که در دیدار با رئیس قوه قضائیه مطرح شد، موضوع سامانه شفافیت در امر کارشناسی است که در صدد هستیم سامانه در مرکز تأسیس شود تا اطلاعات ارزیابی‌ها و قیمت‌گذاری‌ها در نقشه پهنه کشوری قرار گیرد تا کسانی که تمایل دارند، در جهت تقریب قیمت‌ها از آن استفاده کنند. این سامانه ارجاع اتوماسیونی است که همه درخواست‌شان را آنجا ثبت میکنند و کارشناس بدون جانبداری و بر اساس صلاحیت، انتخاب می‌شود.
حمایت از گزارش‌دهندگان فساد که سال‌هاست در غرب به‌عنوان یکی از کارآمدترین و کم‌هزینه‌ترین راهکارها برای برخورد با مفسدان ارائه شده، بیش از آنکه به ساختارهای رسمی و دستگاه‌های بزرگ دولتی منوط باشد، امر مبارزه با فساد را به مردم می‌سپارد. این ایده اجزایی دارد که می‌تواند هم نسبت به اصل مبارزه با فساد و هم به تعدیل و اصلاح «احساس فساد» در مردم ایران کمک کند. در همین راستا عده‌ای از کارشناسان معتقدند حمایت از گزارش‌دهندگان فساد یا سوت‌زنان، دربرگیرنده دیگر مباحث مرتبط با سالم‌سازی دستگاه‌های اجرایی کشور از فساد ازجمله مقوله شفافیت است.
دسته بندی: شفافیت در حوزه سلامت اداری و بوروکراتیک
روزنامه همدلی-۱۲ آبان‌ماهِ ۱۳۹۸
محمد مسیبی، رئیس اداره امور پیمان‌ها و قراردادهای شهرداری کرج
سامانه سمیم در بخش شفافیت، کمک بزرگی به شهرداری خواهد کرد؛ به عنوان مثال، زمانی که فراخوان مزایده و مناقصه در روزنامه‌ها چاپ می‌شود، از مرحله اول شامل فروش اسناد و بررسی مدارک شرکت‌کنندگان تا مرحله آخر که تعیین برنده و انعقاد قرارداد است، باید در این سامانه به صورت شفاف انجام شود. همچنین، کلیه فرآیندهای مرتبط با انعقاد قراردادها و دریافت پیشنهادات بر روی سیستم قرار می‌گیرد و در تصمیم‌گیری‌های مدیران مؤثر واقع می‌شود. با توجه به لینک بودن این سامانه با دستگاه‌های نظارتی، در راستای شفافیت کمک شایانی خواهد شد.
عضو هیئت‌رئیسه شورای شهر تهران گفت: بر اساس انجام پژوهش‌ها و نتایج حاصل از آن، مشخص شده که ۳۶ گلوگاه فسادزا در بخش‌های مختلف شهرداری از جمله شهرسازی، معماری، صدور آرا و … وجود دارد که باید اقدامات لازم در زمینه شفافیت و نظارت عمومی انجام گیرد. نژادبهرام با تأکید بر اینکه همه معاملات و تصمیمات در شهرداری باید در سامانه، قابلیت دسترسی همگانی داشته باشد، گفت: عملکرد شهرداری در این زمینه باید ۶ ماه یک‌بار منتشر شود ولی تاکنون توفیقی در این راستا صورت نگرفته و شهرداری باید برای شفافیت پیگیری انجام دهد.
اعضای شورای شهر تهران کلیات طرحی درباره الزام شهرداری تهران به ارائه لایحه‌ای در موضوع عرضه سهام شرکت‌ها، سازمان‌ها و مؤسسات تابعه در بازار بورس و سرمایه را با ۱۱ رأی تصویب کردند. این یعنی بعد از تلاش ناموفق و یک‌سویه شوراهای دوم و سوم و چهارم در ساماندهی، ادغام و انحلال و کوچک‌سازی شرکت‌ها و سازمان‌های شهرداری تهران در این سال‌ها، شورای پنجم هم در همین مسیر گام برداشته و قصد دارد شهرداری را که کمترین گرایشی به این اهداف ندارد، سر خط بیاورد.
غلامرضا شجاع، عضو کارگروه کاغذ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
سازمان تعزیرات بر اساس گزارش‌های وزارت فرهنگ و ارشاد،۲۳ پرونده تخلف برای واردکنندگان کاغذ با ارز دولتی باز کرده است؛ تخلفاتی که به‌نظر می‌رسد تازه بخش کوچکی از ماجرای فساد کاغذ در کشور باشد. غلامرضا شجاع، از اعضای کارگروه کاغذ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در این زمینه به تسنیم گفت: براساس گزارش‌های کارگروه کاغذ به‌ریاست حسین انتظامی، از میان این پرونده‌ها،۲۰ شرکت با استفاده از ارز دولتی کاغذ را آورده و تنها اندکی از آن را در اختیار وزارت ارشاد برای توزیع قرار داده‌اند؛ مابقی با نرخ آزاد در بازار فروخته شده است.
ایرج حریرچی، معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
معاون وزیر بهداشت گفت: هر ایرانی به‌طور متوسط، ۳/۱۰ بار در سال با سیستم بهداشت و درمان مواجهه دارد و در حوزه بستری از هر هزار ایرانی، سالی١۴٠ نفر بستری می‌شوند. ایرج حریرچی افزود: مواجهه با حوزه سلامت، اجتناب‌ناپذیر است. متولیان روابط عمومی و مطالبه‌سازی و هدایت خواسته‌ها به جهت صحیح، بسیار مؤثر هستند. با توسعه جوامع و گسترش پیشگیری، تعداد مراجعه‌ها بیشتر می‌شود و کمتر نخواهد شد؛ زیرا طول عمر افراد زیاد شده و اکثر بیماری‌ها مانند بیماری‌های قلبی و عروقی و سرطان‌ها، مربوط به سن پیری است.
