خبرنامه شماره ۲۸ مقابله با فساد و فقر : کرونیسم و توزیع درآمد
محمد ملکی
کرونیسم و توزیع درآمد
کرونیسم یا سرمایه‌داری رفاقتی، عبارت است از تخصیص انتخابی منابع دولتی مورد نیاز برای فعالیت اقتصادی به متحدان سیاسی که حاصل آن، منتفع شدن گروه کوچکی از شهروندان مرفه است. به‌طور معمول، سرمایه‌داری رفاقتی به شکل بده‌بستان مفسدانه بین نخبگان وابسته به قدرت و مقامات دولتی رخ می‌دهد که در آن مقامات دولتی دسترسی ویژه به اموال دولتی یا نیازمندی‌های قانونی برای راهاندازی کسب‌وکار را در قبال بده‌بستان و رشوه فراهم می‌آورند. درنتیجه، فساد هزینه لازم برای تأمین نیازهای قانونی در فعالیت اقتصادی را افزایش می‌دهد. ازاین‌رو، فساد برای شهروندان نابرخوردار مانع از ورود به بازار است. اما فساد برای افرادی که می‌توانند با تأمین هزینه‌های افزوده (رشوه) به منابع دولتی (مالی و قانونی) دسترسی پیدا کنند، ورود محدود به بازار فرصتی برای انحصار و ایجاد قیمت‌های غیررقابتی و کسب منافع اقتصادی خواهد بود.
ازآنجاکه قیمت‌گذاری غیررقابتی نیازمند ورود تنها گروه کوچکی از تولیدکنندگان است، شهروندان مرفه تلاش میکنند به هر نحو ممکن به این بازار با سود تضمین‌شده دسترسی پیدا کنند. البته در چنین ساختاری این گروه کوچک از شهروندان مرفه که دسترسی منحصربه‌فرد به بازار دارند، فساد را تحمل میکنند. زیرا فساد به آن‌ها اجازه می‌دهد تا منافع اقتصادی ویژه و تضمین‌شده حاصل از انحصار مطلق یا نسبی را کسب کنند. بااین‌حال، افرادی نیز هستند که قابلیت (سرمایه) ورود به این بازارها را دارند ولی به دلیل عدم تمایل به پرداخت رشوه نمی‌توانند وارد بازار شوند، این گروه در صف مخالفان نظام‌های فاسد قرار می‌گیرند. اما گروه بسیار بزرگتر را شهروندان نابرخورداری تشکیل می‌دهند که اساساً منابع لازم (هزینه رشوه) برای ورود به بازارها را ندارند و ناچارند در یک بازار غیررقابتی نیازهای خود را با قیمت‌های انحصاری غیرقابل کنترل تأمین کنند و درنتیجه، هر روز قدرت خریدشان کاهش پیدا کند. این‌ها نیز بی‌تردید در صف مخالفان نظام‌های فاسد قرار می‌گیرند. بنابراین، انتظار بر این است که فساد علاوه بر آنکه موجب میشود شهروندان نابرخوردار و حتی متوسط نتوانند وارد بازار کسب‌وکار شوند، در فقدان دولت‌های قوی و حامی شهروندان با ایجاد بازارهای انحصاری، معیشت و زندگی گروه‌های نابرخوردار را نیز تحت تأثیر قرار دهد و قدرت خرید آن‌ها را به‌سرعت کاهش دهد.
***
در هفته ای که گذشت، اخبار زیر جلب توجه میکند:
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، جزئیات گزارش عملکرد مالی انجمن سینمای جوانان ایران، بنیاد سینمایی فارابی و مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی در پنج ماهه اول سال۹۸ منتشر شد.
مدیرکل حقوقی سازمان امور مالیاتی گفت: اگر واگذاری حساب بانکی یا کارت بازرگانی افراد به دیگران، منجر به تسهیل در وقوع جرم شود، صاحب حساب یا کارت به عنوان معاونت در جرم، تحت پیگرد قانونی و مجازات قرار خواهد گرفت.
جهت پالایش و برطرف نمودن نواقص سایت بهینیاب و راهاندازی سامانه افق، وزارت صنعت، معدن و تجارت، بورس کالا را مکلف نموده است تا خریداران محصولات پتروشیمی را ملزم به درج قیمت محصولات در سامانه تجارت نماید.
وکلای ملت پس از استماع نظر مخالفان و موافقان طرح شفافیت آرای نظام تقنینی، با ۱۶۸ رأی موافق، ۳۳ رأی مخالف و ۴ رأی ممتنع از مجموع ۲۲۴ نماینده حاضر در جلسه با یک فوریت طرح شفافیت آرای نظام تقنینی موافقت کردند.
دبیر قرارگاه ملی مبارزه با مفاسد اقتصادی، لازمه مبارزه با مفاسد اقتصادی را برطرف کردن تعارض منافع، اصلاح سیاست گذاریهای غلط و تقویت نظارت عنوان کرد.
معاون سازمان امور مالیاتی با انتقاد از معافیتهای مالیاتی بیش از ۴۰ درصد اقتصاد کشور گفت: اثر این معافیتها فقط در بخش معافیت نیست بلکه شکاف سیاستگذاری غلط و بیرویه ایجاد میکند و به بخش مشمول مالیات هم فشار میآورد.
معاون توسعه مدیریت و منابع گمرک ایران گفت: پلمب هوشمند با ابرازهای الکترونیکی به‌عنوان یکی از طرحهای جدید گمرک و با هدف رصد کامل و دقیق کامیون‌ها به‌خصوص کامیون‌های ترانزیتی موجب کاهش چشمگیر قاچاق کالا میشود.
پایگاه خبری World Population در آماری میزان مرگ‌ومیر به‌علت خودکشی در سال ۲۰۱۹ را نسبت به کشورهای جهان بیان کرد و در این گزارش، کشور ایران با نرخ ۱/۴ خودکشی از هر ۱۰۰ هزار نفر، در رتبه ۱۴۲ در جهان قرار گرفت.
سران جهان روز پنجشنبه، در بحث عمومی و در جریان هفتادوچهارمین جلسه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، بر آموزش با کیفیت و ریشهکنی فقر تأکید کردند.
گروه علمی- تخصصی صلح انجمن جامعهشناسی ایران به مناسبت روز بینالمللی ریشهکنی فقر، نشست صلح و اقتصاد با عنوان «فقر و ذوب همبستگی اجتماعی» را در روز دوشنبه، ۲۲ مهرماه برگزار میکند.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، مدیرعامل انجمن حمایت زندانیان مرکز از پرداخت هزینه‌های تحصیلی فرزندان زندانیان در آستانه سال تحصیلی جدید خبر داد.
مدیرکل بهزیستی گیلان بر لزوم توجه به حفظ و ارتقای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی سالمندان تأکید کرد و گفت: حدود ۲۰ درصد سالمندان زیر خط فقر زندگی میکنند.
تورم ۱۲ ماه منتهی به شهریورماه نشان می‌دهد تورم خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات در استان‌هایی همچون ایلام، کردستان، خراسان جنوبی و چهارمحال و بختیاری به مراتب بیش از تهران بوده است.
مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران از شناسایی و ثبت‌نام هزار و۴۰۰ کودک بازمانده از تحصیل در مدارس سطح شهر خبر داد.
به گزارش خبرگزاری ایلنا، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور از افزایش کودکِ کار ایرانی و ورود تعداد انبوه کودکان خارجی به کشور در سال جاری خبر داد.
رئیس سازمان بهزیستی از رونمایی از سند ملی سالمندی بعد از ۱۵ سال خبر داد و گفت: درحال‌حاضر ۱۰ درصد جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می‌دهند.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، در راستای سیاست شفاف‌سازی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و در چارچوب قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، جزئیات گزارش عملکرد مالی انجمن سینمای جوانان ایران، بنیاد سینمایی فارابی و مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی در پنج ماهه اول سال۹۸ منتشر شد. همچنین لازم به ذکر است این گزارش‌ها از طریق لینک زیر در اختیار علاقه‌مندان بوده و مخاطبان می‌توانند با رجوع به آن، از جزئیات عملکرد مالی سه نهاد مذکور، مطلع شوند.
حسین تاجمیر ریاحی، مدیرکل حقوقی سازمان امور مالیاتی
مدیرکل حقوقی سازمان امور مالیاتی گفت: اگر واگذاری حساب بانکی یا کارت بازرگانی افراد به دیگران، منجر به تسهیل در وقوع جرم شود، صاحب حساب یا کارت بازرگانی به عنوان معاونت در جرم، تحت پیگرد قانونی و مجازات قرار خواهد گرفت. حسین تاجمیر ریاحی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس درباره اجاره کارت‌های بازرگانی و حساب‌های بانکی، گفت: خرید، فروش، اجاره و اعطای وکالت کارت‌های بازرگانی اقدام مجرمانه محسوب میشود؛ چراکه آیین‌نامه مقررات صادرات و واردات استفاده از کارت بازرگانی را قائم به شخص می‌داند.
دسته بندی: شفافیت در حوزه سلامت اداری و بوروکراتیک
روزنامه اعتماد-۷ مهرماهِ ۱۳۹۸
عباسعلی کدخدایی، سخنگو و قائم‌مقام دبیر شورای نگهبان
قائم‌مقام دبیر شورای نگهبان با اتکا به این جمله که ایجاد شفافیت در نهادهایی همچون شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام، «نظر خوبی است»، تأکید کرد که شورای نگهبان در این زمینه «پیشگام» بوده است. استدلال کدخدایی برای بیان با اطمینان پیشگامی شورای نگهبان در مقوله شفافیت، انتشار مشروح مذاکرات دادگاه قانون اساسی در پایگاه اطلاع‌رسانی این نهاد است؛ البته آنچه تاکنون در پایگاه اطلاع‌رسانی شورای نگهبان منتشر شده مربوط به سال ۹۶ است و این تأخیر دو ساله منجر به درنظرگیری تمام ابعاد جلسات شورای نگهبان و انتشار علنی آنان نمی‌شود.
در اولین گام جهت پالایش و برطرف نمودن نواقص سایت بهین یاب و راهاندازی سامانه افق، وزارت صنعت، معدن و تجارت، بورس کالا را مکلف نموده است تا خریداران محصولات پتروشیمی را ملزم به ثبت فروش و درج قیمت محصولات در سامانه تجارت نماید. روند کار در سامانه افق به این صورت است که به جای اینکه همانند رویه سامانه بهین یاب، سهمیه‌های شرکت‌ها در بورس کالا بر اساس تولید تعیین شود، از این پس بر اساس خرید مواد اولیه و فروش محصولات شرکت‌ها تعیین خواهد شد.
به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری تسنیم، بررسی یک فوریت طرح شفافیت آرای نظام تقنینی در دستورکار امروز (یکشنبه هفتم مهر) نمایندگان در جلسه علنی پارلمان قرار داشت. وکلای ملت پس از استماع نظر مخالفان و موافقان طرح مذکور، با ۱۶۸ رأی موافق، ۳۳ رأی مخالف و ۴ رأی ممتنع از مجموع ۲۲۴ نماینده حاضر در جلسه با یک فوریت طرح شفافیت آرای نظام تقنینی موافقت کردند. براساس این گزارش، با مصوبه امروز نمایندگان این طرح با قید فوریت در دستورکار جلسات علنی قوه مقننه قرار می‌گیرد.
داود گودرزی، دبیر قرارگاه ملی مبارزه با مفاسد اقتصادی
دبیر قرارگاه ملی مبارزه با مفاسد اقتصادی، لازمه مبارزه با مفاسد اقتصادی را برطرف کردن تعارض منافع، اصلاح سیاست گذاریهای غلط و تقویت نظارت عنوان کرد. داود گودرزی عنوان کرد: یکی از عوامل اصلی که سبب شد جریان مبارزه با مفاسد به نتایج مطلوب خود نرسد این است که طی این چهار دهه به جای فساد با مفسد مبارزه شده و ما همیشه به دنبال مفسد دویده‌ایم درحالی‌که با شناسایی عوامل فسادزا و بستن راه های فساد به راحتی می‌توانستیم به مقدار زیادی فساد را کاهش دهیم.
معاون سازمان امور مالیاتی با انتقاد از معافیتهای مالیاتی بیش از ۴۰ درصد اقتصاد کشور گفت: اثر این معافیتها فقط در بخش معافیت نیست بلکه شکاف سیاستگذاری غلط و بیرویه ایجاد میکند و به بخش مشمول مالیات هم فشار میآورد. مسیحی ادامه داد: وقتی مودی مالیاتی می‌بیند بخش دیگری از اقتصاد کشور از پرداخت مالیات معاف است، او هم ناخودآگاه به سمت فرار مالیاتی و تمکین نکردن مالیاتی می‌رود. وی افزود: اگر بخواهیم اقتصاد بدون نفت داشته باشیم باید اقتصاد متکی بر درآمد پاک مالیاتی داشته باشیم و این محقق نمی‌شود مگر اینکه معافیتهای مالیاتی را به حداقل برسانیم.
معاون توسعه مدیریت و منابع گمرک ایران گفت: پلمب هوشمند با ابرازهای الکترونیکی به‌عنوان یکی از طرحهای جدید گمرک و با هدف رصد کامل و دقیق کامیون‌ها به‌خصوص کامیون‌های ترانزیتی موجب کاهش چشمگیر قاچاق کالا میشود. ذاکری با اشاره به افتتاح سه طرح گمرک موبایل، پلمب هوشمند و شبکه اجتماعی فعالان اقتصادی، افزود: این سامانه‌ها در چارچوب اجرای گمرک هوشمند انجام شده است. پلمب هوشمند این فرصت را فراهم میکند تا امکان تخلف به حداقل رسیده، زیرا چنانچه اطلاعات روی پلمب نباشد، قابل بازگشایی است اما پلمب الکترونیک بعد از باز شدن در مدت ۲۰ دقیقه می‌سوزد و یکبار مصرف است.
محمد باقر نوبخت در روزهای گذشته از مدل جدید بودجه‌ریزی در کشور رونمایی کرده است. به گفته معاون رئیس جمهور، در بودجه سال آینده همه دستگاه‌های اجرایی که در قوانین بودجه سنوات گذشته حدود هزار دستگاه ردیف بودند به کمتر از ۱۰۰ دستگاه سیاست‌گذار کاهش خواهد یافت و بقیه دستگاه‌ها به دستگاه‌های مجری تبدیل خواهند شد. نظام بودجه‌ریزی کشور در سال ۹۹ با تغییرات گسترده رو به رو خواهد بود و با عدم ارائه ردیف بودجه دستگاه‌های مجری در حالی شفافیت بودجه کاهش خواهد یافت، اما اختیارات و نظارت دستگاه‌های سیاست‌گذار افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا خواهد کرد.
سخنگوی وزارت کشور از ابلاغ دستورالعمل نظارت بر فعالیت ارائه‌دهندگان خدمات هوشمند مسافر توسط وزیر کشور خبر داد. سامانی تصریح کرد: طبق این دستورالعمل، فعالیت تاکسی‌های اینترنتی در کشور رسمیت بیشتری خواهد یافت و همچنین در آن، ضوابط مشخص و دقیقی برای شرکت‌ها، رانندگان و خودروها تعیین شده است به نحوی که ۱۰ ضابطه برای رانندگان و خودروهای فعال در شرکت‌های حمل و نقل هوشمند و اینترنتی در نظر گرفته شده است.
وقتی نام زندان فشافویه به میان می‌آید، خبر بازدید از آن در صورتی می‌تواند دارای اهمیت باشد که نمایندگان مجلس بتوانند برای بازدید از این زندان با هدف بررسی اتفاقات رخ‌داده طی ماه‌های گذشته، امکان ورود پیدا کنند. کاظمی نماینده ملایر، به‌عنوان فردی که مسئول پیگیری بازدید نمایندگان مجلس از این زندان بوده، می‌گوید: ما از طریق کمیسیون درخواست بازدید از زندان فشافویه را دادیم و هماهنگی‌ها در این زمینه باید توسط رئیس کمیسیون که با سازمان زندان و آقای جهانگیر در ارتباط هستند، انجام شود. بااین‌حال، تاکنون موفق به بازدید نشده‌ایم و گویا هماهنگی‌ها به درستی صورت نگرفته است.
دسته بندی: شفافیت در حوزه وزارتخانه و سازمان‌های تابعه
پایگاه اطلاع‌رسانی دولت-۶ مهرماهِ ۱۳۹۸
بر اساس گزارش معاونت طرح و برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت، در ۵ ماهه اول امسال و در بخش نظارت و بازرسی، بالغ بر یک میلیون و ۵۵۷ هزار مورد بازرسی از انواع واحدهای صنفی و صنعتی انجام گرفته که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶/۹ درصد رشد را نشان می‌دهد. در همین مدت و با احراز۱۳۰ هزار مورد تخلف صنفی و صنعتی، در مقایسه با ۵ ماه اول سال گذشته ۱/۱۷ درصد افزایش به‌وجود آمده و در تشکیل۱۰۰ هزار پرونده شاهد افزایش ۲/۱۶ درصدی در این بخش بودیم؛ همچنین بالغ بر ۶۲ هزار مورد شکایات مردمی دریافت شده و در مقایسه با سال ۹۷ این تعداد رشد ۸/۸ درصدی داشته است.
با استناد به آمارها، ظرفیت مالیاتی بیش از ۷۰۰۰ میلیارد تومانی برای پزشکان تخمین زده میشود. طبق محاسبات حسین بانکی، پژوهشگر حوزه شفافیت سلامت، هزینه نظام سلامت در آخرین سالی که منتشر شد (سال ۹۴)، ۱۱۰ هزار میلیارد تومان اعلام شد. ۷۰ درصد این هزینه مقدار ۷۷ هزار میلیارد تومان خواهد شد. با فرض اینکه ۵۰ درصد این رقم به پزشکان تعلق گیرد، میزان حدودی درآمد سالیانه پزشکان رقم ۳۸ هزار میلیارد تومان بدست می‌آید. با در نظر گرفتن متوسط ۲۰ درصد ضریب علی‌الراسی جهت تعیین درآمد مشمول مالیات پزشکان عدد ۷۶۰۰ میلیارد تومان بدست می‌آید.
شورای‌عالی آمار با انتشار بخشی از احکام دائمی برنامه‌های توسعه، بر سندیت ارائه آمار از سوی مرکز آمار اذعان کرد. این در حالی است که اخیراً ارائه آمار از زبان رئیس کل بانک مرکزی درباره نرخ رشد صنعت، اختلاف آماری دو دستگاه ارائه‌دهنده آمار را دوباره به میان کشیده بود. به‌این‌ترتیب، درحالی اعلام آمار رشد از سوی رئیس کل بانک مرکزی بار دیگر موازی‌کاری در انتشار آمار را مطرح کرده که با بررسی مصوبه اخیر شورای‌عالی آمار درمی‌یابیم ابهامی در قانون نیست و بانک مرکزی باید آمار رشد را تولید کند و در اختیار مرکز آمار بگذارد.
نماینده اصلاح‌طلب تهران با اشاره به خشک شدن درختان باغ چیذر، از ستاد اجرایی فرمان امام(ره) خواست تا دراین‌باره شفاف‌سازی کند. سیاوشی گفت: درختان باغ در ملکی محصور واقع شده که طی چند سال گذشته تحت تملک ستاد اجرایی فرمان امام(ره) بوده و مالک اقدام به از میان بردن بیش از یکصد اصله درخت در این منطقه کرده است. نخست تقاضای پاسخگویی ستاد اجرای فرمان امام(ره) به عنوان مالک باغ را داشته و در تعاقب امر، هماهنگی مشارالیه با شهرداری جهت تغییر کاربری پلاک مذکور به فضای سبز و پارک عمومی جهت حفظ و ارتقای سرانه فضای سبز محله را خواستاریم.
سیدفرید موسوی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی
برحسب گزارشی که از سازمان هدفمندی دریافت کردیم، هیچ اطلاعاتی از وضع اقتصادی حدود ۱۰ میلیون نفر از مردم کشور وجود ندارد؛ یعنی ما اصلاً به نحوه دخل‌وخرج ۱۰ میلیون از ۸۰ میلیون نفر دسترسی نداریم و به این خاطر، حذف افراد پردرآمد درخصوص دریافت یارانه در سال‌های گذشته اتفاق نیفتاده است؛ با این حال، در سال جاری و حسب شرایطی که دولت درخصوص منابع درآمدی با چالش جدی مواجه است، این حذف الزامی است.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس ضمن تأکید بر عرضه پسته در بورس کالا گفت: عرضه این محصول مهم در بورس کالا موجب کشف قیمت عادلانه و شفاف این محصول شده و مشکل کشاورزان را در بخش قیمت‌گذاری و شفافیت حل میکند. پورابراهیمی ضمن تأکید بر شفافیت قیمت محصولات در بورس کالا، ایجاد مکانیسم کشف قیمت و حمایت از قشر زحمتکش تولیدکننده را در رأس اهداف عرضه پسته در بورس کالا دانست و تصریح کرد: اکنون در کشور، بازار سنتی غیرشفافی وجود دارد که با عرضه پسته در بورس کالا تبدیل به یک بازار رسمی شفاف میشود.
حسین راغفر با انتقاد جدی از سیاست آزادسازی یارانه‌ها، تصریح کرد: آزادسازی یارانه‌ها و پرداخت هزینه از سوی مردم اقدامی در راستای تشدید تحریم‌ها ارزیابی میشود. نتایج این سیاست در سه دهه گذشته مشخص بوده و هیچ دستاوردی جز افزایش فقر و نابرابری به اقتصاد کشور در نتیجه این سیاست‌ها تحمیل نشده است. وی افزود: ۲۰ بنگاه خصولتی نزدیک به ۷۶ هزار میلیارد تومان سود خالص در سال ۹۷ داشته‌اند اما مالیات پرداختی آن‌ها نزدیک به صفر بوده است. مالیات‌ستانی از بنگاه‌هایی که فرار مالیاتی دارند، یک راهکار مشخص برای عبور از خسارت‌های تحریم پیشِ‌روی دولت‌مردان ایران است.
در کمیسیون ماده ۱۰۰ حدود ۱۲ هزار و ۳۰۰ پرونده داریم که مجموع جرایم آن هفت میلیارد تومان است و از طرفی ۱۳۲ پرونده درشت‌دانه نیز هست که حدود هزار میلیارد تومان جریمه دارند. این آمار در دل خود نکته‌ها و زوایای پیدا و پنهان زیادی دارد؛ یکی اینکه اگر بخواهیم به زبان میانگین میزان تخلفات هر پرونده ریزدانه و درشت‌دانه را محاسبه کنیم به چنین آماری می‌رسیم. میانگین جریمه تعیین‌شده برای هر پرونده تخلف در گروه اول مبلغی در حدود ۵۷۰ هزار تومان است و از آن‌سو جریمه درشت‌دانه‌ها هرکدام هفت میلیارد و ۵۰۰ هزار تومان است.
نایب رئیس کمیسیون شفافیت مجلس شورای اسلامی گفت: طبق ماده ۲۹ لایحه شفافیت، شورایی به‌نام «شورای عالی شفافیت» که اعضای آن را رؤسای سه قوه، بعضی از وزرا، رؤسای دستگاه‌های اجرایی و رئیس دیوان محاسبات تشکیل می‌دهد، بر عملکرد صداوسیما نظارت میکند. صادقی افزود: در واقع شورای عالی شفافیت دستورالعمل‌های اجرایی سازمان صداوسیما را تأیید و تصویب میکند. در ماده ۳۳ لایحه جامع شفافیت سازمان اداری و استخدامی کشور را مکلف کرده پایگاه‌های اطلاع رسانی مرتبط با این قانون را ایجاد کرده و با همکاری وزارت ارتباطات، آن‌ها را سامان دهد به نحوی که کاربران بتوانند به آسانی به آن دسترسی داشته باشند.
چند روز پیش پایگاه خبری World Population در آماری میزان مرگ‌ومیر به‌علت خودکشی در سال ۲۰۱۹ را نسبت به کشورهای جهان بیان کرد و در این گزارش، کشور ایران با نرخ ۱/۴ خودکشی از هر ۱۰۰ هزار نفر، در رتبه ۱۴۲ در جهان قرار گرفت. لازم به ذکر است در جمعیت آماری که اقدام به خودکشی میکنند، حدود ۷۳ درصد ساکن مناطق شهری و حاشیه شهر، ۳۳ درصد خانه‌دار، ۱۱ درصد دانش‌آموز و هشت درصد بیکار هستند و روش اقدام ۸۲ درصد از افراد با استفاده از دارو است.
سران جهان روز پنجشنبه، در بحث عمومی و در جریان هفتادوچهارمین جلسه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، بر آموزش با کیفیت و ریشهکنی فقر تأکید کردند. سهله ورک زوده، رئیس‌جمهوری اتیوپی در این جلسه اعلام کرد: اطمینان از دسترسی به آموزش با کیفیت به معنای کاهش کودکان کار، استثمار و کودک همسری بوده و این امر باعث افزایش مشارکت سیاسی و فعالیت‌های کارآفرینی و اقتصادی میشود. وی افزود: فقر عامل اصلی گرسنگی، تخریب زمین، بهره‌برداری بیرویه از منابع طبیعی، درگیری مسلحانه، جابجایی جمعیت، اشباع شدن مراکز مهم شهری و جریان مهاجرت از جنوب به شمال با پیامدهای غم‌انگیز است.
گروه علمی- تخصصی صلح انجمن جامعهشناسی ایران به مناسبت روز بینالمللی ریشهکنی فقر، نشست صلح و اقتصاد با عنوان «فقر و ذوب همبستگی اجتماعی» را برگزار میکند. این نشست با حضور سیمین کاظمی، جامعه‌شناس، حسین راغفر، عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا(س) و پژوهشگر حوزه فقر و پرویز پیران، عضو هیئت‌مدیره علمی آکادمی سوئیس برای توسعه برپا می-شود. نشست یادشده دوشنبه ۲۲ مهرماه از ساعت ۱۷ الی ۱۹ در بزرگراه جلال آل احمد، گیشا، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، طبقه اول، سالن کنفرانس انجمن جامعهشناسی ایران برگزار خواهد شد و ورود برای علاقه‌مندان آزاد است.
مدیرعامل انجمن حمایت زندانیان مرکز از پرداخت هزینه‌های تحصیلی فرزندان زندانیان در آستانه سال تحصیلی جدید خبر داد. جبار باقری گفت: با توجه به سیاست‌های انجمن و تعهدی که در زمینه آموزش فرزندان زندانیان و ادامه تحصیل فرزندان آنان داده‌ایم، نوبت اول هزینه‌های تحصیلی فرزندان تحت پوشش در قالب کیف و کفش و لوازم التحریر پرداخت شده است. وی افزود: در نوبت دوم نیز برای دانشجویان کمک هزینه ۵۰۰ هزار تومانی، برای دانش‌آموزان دبیرستانی کمک هزینه ۳۰۰ هزار تومانی و برای مقاطع پایین‌تر نیز به ازای هر دانش‌آموز، ۲۰۰ هزار تومان کمک هزینه نقدی در نظر گرفته شده است.
مدیرکل بهزیستی گیلان بر لزوم توجه به حفظ و ارتقای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی سالمندان تأکید کرد و گفت: حدود ۲۰ درصد سالمندان زیر خط فقر زندگی میکنند. حسین نحوی نژاد در همایش روز جهانی سالمندی، فرصت‌ها و چالش‌ها در سالن اجتماعات معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان با بیان اینکه مشاوره سالمندی یک علم در دنیا محسوب میشود، بر حفظ امنیت مالی سالمندان تأکید کرد. وی با بیان اینکه سالمندی، سال‌های بروز مشکلات مالی و بیماری است، اظهار کرد: یکی از راهکارهای پیشگیری از سالمندآزاری، جلوگیری از سوءاستفاده مالی و ایجاد امنیت مالی و بازنشستگی است.
قائم‌مقام معاون آموزشی وزیر بهداشت چندی پیش اعلام کرد: بیش از۶۰ درصد دانشجویان رشته‌های علوم پزشکی براساس سهمیه وارد دانشگاه می‌شوند. عضو کمیسیون بهداشت‌ودرمان مجلس نیز خبر داد: براساس اطلاعات رسیده در سال گذشته حدود۷۰ درصد از دانشجویان دندانپزشکی با سهمیه در دانشگاه‌ها پذیرفته شده‌اند. مشاور آموزشی و کارشناس آموزش عالی نیز به همشهری گفت: «فرزندان۸۰ هزار عضو هیئت‌علمی دانشگاه‌ها بخش مهمی از سهمیه کنکور را به‌خود اختصاص می‌دهند.» در کنار همه این‌ها، بحث سهمیه‌ها تحت عناوینی مانند «صندلی فروشی» در دانشگاه‌ها، دانشجویان فیک (قلابی) و… در رسانه‌ها و فضای مجازی داغ است و اکثریت دم از بی‌عدالتی آموزشی می‌زنند.
تورم ۱۲ ماه منتهی به شهریورماه نشان می‌دهد تورم خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات در استان‌هایی همچون ایلام، کردستان، خراسان جنوبی و چهارمحال و بختیاری به مراتب بیش از تهران بوده و این یعنی تورم، قشر ضعیف را بیش از اقشار قوی هدف قرار داده است. به گزارش کسب‌وکار نیوز، آمارهای ارائه شده از تغییرات شاخص قیمت خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها و دخانیات در شهریور ماه امسال، نشان می‌دهد ساکنان استان ایلام، بیشترین تورم نقطه به نقطه را به نسبت شهریور ماه سال ۹۷ داشته‌اند و در این استان، تورم قیمت خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات ۲/۴۶ درصد گزارش شده است.
محمد کارکن، اقتصاددان و معاون امور اقتصاد مقاومتی و شورای اقتصاد سازمان برنامه‌وبودجه کشور
اقتصاددان و معاون امور اقتصاد مقاومتی و شورای اقتصاد سازمان برنامه و بودجه کشور درباره قطع یارانه دهک‌های پردرآمد گفت: پرداخت یارانه در قالب کمک‌های بلاعوض به مردم از ابتدای امر اشتباه و ناکارآمد بود؛ زیرا پرداخت کمک‌های بلاعوض مردم را به دولت وابسته خواهد ساخت. این مقام مسئول با اشاره به فرصت مناسبی که به وسیله قانون بودجه سال ۱۳۹۸ کل کشور و همچنین کاهش ارزش ریالی یارانه نقدی بوجود آمده است، ضمن گوشزد کردن بالا بودن دقت در مراحل شناسایی و حذف دهک‌های بالای درآمدی، حذف یارانه نقدی ۳۰ درصد از جامعه را توجیه‌پذیر می‌داند.
سید نجم‌الدین محمدی، مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران
مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران از شناسایی و ثبت‌نام هزار و۴۰۰ کودک بازمانده از تحصیل در مدارس سطح شهر خبر داد و گفت: تلاش داریم والدین این کودکان در مراکز پرتو توانمند شوند. سیدنجم‌الدین محمدی با اعلام این خبر گفت: در آستانه سال تحصیلی جدید، با همکاری سازمان‌های مردم‌نهاد و مؤسسات خیریه تلاش کردیم کودکانی را که از تحصیل بازمانده‌اند، شناسایی کنیم و با همکاری آموزش‌وپرورش آن‌ها را در مدرسه ثبت‌نام کنیم.
حبیب‌الله مسعودی فرید، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور از افزایش کودکِ کار ایرانی و ورود تعداد انبوه کودکان خارجی به کشور در سال جاری خبر داد. مسعودی‌فرید افزود: کودکی ممکن است فقط تابستان‌ها برای کار به خیابان بیاید و یکی هم ممکن است کل سال بیاید. چند سال قبل، تحقیقی در این زمینه انجام دادیم که آماری حدود ۱۴ هزار کودک در تهران و ۷۰ هزار نفر برای کشور به ما اعلام شد. البته این اقدام هم برآورد بود و حتی شیوع‌شناسی هم در آن منظور نشد.
رئیس سازمان بهزیستی از رونمایی از سند ملی سالمندی بعد از ۱۵ سال خبر داد و گفت: درحال‌حاضر ۱۰ درصد جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می‌دهند. قبادی دانا افزود: درحال‌حاضر نرخ رشد جمعیت ۲۴/۱ است درحالی‌که نرخ رشد جمعیت سالمندان ۶/۳ است. انتظار داریم در سال‌های آینده جمعیت سالمندی افزایش پیدا کند؛ به‌طوری‌که در سال ۱۴۳۰، ۲۶ درصد جمعیت کشور یعنی یک‌چهارم را سالمندان تشکیل می‌دهند. درحال‌حاضر ۷۲۵ هزار سالمند در بهزیستی تحت پوشش هستند. همچنین خانه‌های کوچک سالمندی درحال‌حاضر جایگزین آسایشگاه شده‌اند و ۳۰۰ مرکز شبانه‌روزی برای نگهداری و ارائه خدمات به سالمندان فعالیت میکند.
مدیر صندوق کارآفرینی امید آذربایجان‌غربی گفت: طرح ملی «روستای بدون‌بیکار» در ۱۷ روستای این استان اجرا خواهد شد. علیرضا آخوندزاده در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: روستاهای مافی‌کندی، قینرجه، دورباش، تخت سلیمان، حمزه‌کندی، قوزلو افشار، شوریک، آغبلاغ ولدیان، گل سلیمان، حسنلو، کلاکین، بادین‌آباد و چورس از جمله روستاهایی است که در شهرستان‌های خوی، سلماس، میاندوآب، چایپاره، نقده، مهاباد، تکاب و پیرانشهر برای اجرای این طرح شناسایی شده‌است. وی بیان کرد: در این راستا ۱۷ روستا با ظرفیت‌های مناسب برای توانمندسازی شناسایی شده که طی یک هفته آینده در سراسر استان از آن‌ها رونمایی خواهد شد.
جزئیات گزارش شاخص قیمت‌ها که اخیراً مرکز آمار منتشر کرد نشان از افزایش تورم سالانه داشت که به ۷/۴۲ درصد رسیده بود ولی تورم نقطه به نقطه حدود ۶/۶ درصد نسبت به مرداد کاهش یافته و ۳۵ درصد ثبت شده بود. با وجود کاهش تورم نقطه به نقطه، باز هم افزایش بالای هزینه مصرف‌کنندگان را نشان می‌دهد؛ به‌طوری‌که خانوارهای ایرانی در شهریور امسال نسبت به همین ماه در سال گذشته به طور میانگین ۳۵ درصد بیشتر برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، وزیر آموزش‌وپرورش در اولین برنامه سفر به قم و در شورای آموزش‌وپرورش استان، اظهار کرد: باید کیفیت آموزش در مدارس را افزایش دهیم چراکه منشا نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی از نابرابری‌های کیفی مدارس آغاز میشود؛ لذا افزایش کیفیت مدارس دولتی مورد تأکید و توجه بوده و از برنامه‌های اصلی آموزش‌وپرورش است. حاجی میرزایی افزود:۳۰ درصد مدارس کشور نیازمند توجه ویژه است؛ سرانه فضاهای آموزشی ۱۱ استان نیز کمتر از متوسط کشوری بوده و از اولویت‌های ما، رساندن این استان‌ها به میانگین کشوری است.
در جدیدترین اقدام، دولت رسماً واگذاری هپکو به سهامدار قبلی را لغو کرده تا خود بار دیگر برای آینده این بنگاه مهم اقتصادی تصمیم بگیرد. تصمیمی که می‌تواند لااقل در کوتاه‌مدت مشکلات هپکو را کم کند؛ موضوعی که استاندار مرکزی خبر از آن داده و وعده کرده که معضلات هپکو در آینده‌ای نزدیک کاهش خواهد یافت. استاندار مرکزی تصریح کرد: در بحث واگذاری هپکو به دولت یا شخص دارای صلاحیت به دلیل اینکه دارای فرمول‌هایی است و باید بررسی شود، تصمیمی در بحث واگذاری گرفته نشده و احتمالا تا ۱۰ روز آینده انجام میشود.
حجت‌الله عبدالملکی، معاون اشتغال و خودکفایی کمیته امداد
معاون اشتغال و خودکفایی کمیته امداد گفت: تا پایان سال جاری،۲۰۰ هزار فرصت شغلی برای مددجویان کمیته امداد ایجاد خواهیم کرد. عبدالملکی افزود: در سال جاری پیش‌بینی شده است که ۳ هزار و۵۰۰ میلیارد تومان تسهیلات از سوی بانک‌ها به مددجویان کمیته امداد داده شود و در همین خصوص نیز ما تفاهم‌نامه‌ای با بعضی از بانک‌ها منعقد کرده‌ایم. معاون اشتغال و خودکفایی کمیته امداد ادامه داد: سقف تسهیلات کمیته امداد به مددجویان برای ایجاد اشتغال،۵۰ میلیون تومان است که به ازای هر نفر از مددجویان که توسط کارفرما مشغول به کار شوند، تا سقف۵۰ میلیون تومان تسهیلات پرداخت می‌کنیم.
معاون وزیر کشور گفت: ۲۵ هزار نفر از خانواده‌های زندانیان کشور تحت پوشش برنامه‌های حمایتی سازمان اجتماعی قرار گرفته‌اند. رستم‌وندی با بیان اینکه آسیب‌های اجتماعی، حوزه اقتصاد کشور را نیز درگیر خود کرده است، افزود: ۱۱ درصد تولید ناخالص کشور یعنی معادل۱۷۰ هزار میلیارد تومان صرف مبارزه با تبعات مواد مخدر میشود لذا عدم توجه به آسیب‌های اجتماعی منجر به چالش‌های سیاسی و امنیتی برای کشور میشود و از سوی دیگر از دیدگاه کارشناسان اجتماعی کشور، نگاه اخلاقی به موضوع آسیب‌های اجتماعی از اهمیت خاصی برخوردار است.
ما در دنیای آشوب زندگی می‌کنیم. طبق اعلام یونیسف، تخمین زده میشود که ۵۳۵ میلیون کودک (یعنی تقریباً یک کودک از هر ۴ کودک) در کشوری زندگی میکند که با آشوب، درگیری و مصیبت مواجه است. میلیون‌ها نفر در دنیا به مراقبت‌های پزشکی، آموزش باکیفیت، تغذیه مناسب و امنیت دسترسی ندارند و به‌خاطر جنگ و درگیری از خانه‌هایشان بیرون رانده شده‌اند. شاید جنگ‌های قرن بیست‌ویک، کمتر از درگیری‌های قرون گذشته مرگبار باشند اما این هیچ آرامشی را تا کنون برایمان به ارمغان نیاورده است.
طبق داده‌های مرکز آمار ایران طی دوره ۹۰ تا ۹۵، از مجموع دو میلیون و ۶۲ هزار مهاجر وارد شده به استان‌های مختلف کشور، مقصد حدود ۲۵ درصد از آنان یعنی جمعیتی نزدیک به ۵۱۷ هزار نفر، استان تهران بوده است. از مجموع نزدیک به چهار میلیون و ۳۰۱ هزار نفر که طی سال‌های ۹۰ تا ۹۵ محل زندگی خود را تغییر داده‌اند، ۵/۱۳ درصد از آنان (۵۷۹ هزار نفر) افراد زیر ۱۰ سال، نزدیک به ۸۵ درصد افراد بالای ۱۰ سال یا افراد در سن کار و ۷۲ هزار نفر (۷/۱ درصد) نیز افراد بالای ۶۵ سال بوده‌اند. از بین کل مهاجران اگرچه تعداد جمعیت فعال مشخص نشده، اما ۹/۱۰ درصد از جمعیت فعال مهاجر بیکار بوده که این میزان برای مردان ۳/۸ درصد و برای زنان ۸/۲۴ درصد است.
مرکز آمار ایران به مقایسه تورم دهک‌های مختلف هزینه‌ای پرداخته است. بر این اساس، فاصله تورمی دهک‌ها در شهریورماه به ۳/۲درصد رسیده که نسبت به ماه قبل ۶/۰ واحد درصد کاهش داشته است. فاصله تورمی در گروه «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» نسبت به ماه قبل ۳/۰ واحد درصد افزایش و در گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» نسبت به ماه قبل ۰/۱ واحد درصد کاهش نشان می‌دهد. آنگونه که مرکز آمار ایران گزارش داده، تورم نقطه‌ای دهک‌ها یا تغییر در قدرت خرید خانوارهای مختلف کشور نسبت به ماه مشابه سال قبل، در ماه جاری برای کل دهک‌ها کاهش یافته است.
گزارش تازه‌ای که از تغییر و تحولات بازار مسکن در شهریور امسال توسط بانک مرکزی منتشر شده، شواهدی از «عمیق‌تر شدن رکود» مسکن در بازار معاملات املاک پایتخت به دست می‌دهد. آنگونه که بانک مرکزی اعلام کرده، میانگین قیمت مسکن در تهران از متری ۱۳ میلیون و ۲۵ هزار تومان در مردادماه ۱۳۹۸ به متری ۱۲ میلیون و ۶۶۷ هزار تومان در شهریورماه رسیده که گویای یک رفتار طبیعی توسط بازیگران عمده‌ی بازار ملک است. آمار تازه نشان می‌دهد قیمت مسکن نسبت به ماه پیش ۸/۲ درصد کاهش داشته است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همدلی، نگاهی به تورم نقطه به نقطه شهریور سال گذشته نشان می‌دهد که درصد تغییر شاخص کل در آخرین ماه تابستان سال ۹۷ برای خانوارهای کشور ۷/۲۵ درصد بود که در مقایسه با مدت مشابه همین امسال که نرخ تورم نقطه‌ای ۳۵ درصد اعلام شده، بیش از ۱۰۰ درصد رشد کرده است؛ این یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین ۳۵ درصد بیشتر از شهریور سال ۹۷ برای خرید کالاهای اساسی و خدمات، هزینه کرده‌اند.
مرکز آمار ایران نرخ بیکاری بهار سال ۹۸ را ۸/۱۰درصد اعلام کرده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۳/۱ درصد کاهش را تجربه کرده است. اما ماجرا اینجاست که امسال نسبت به سال گذشته جمعیت فعال کمتری در کشور داشته‌ایم. جمعیت فعال کشور در ۳ سال منتهی به بهار ۱۳۹۷، به‌طور متوسط ۹۸۵ هزار نفر افزایش داشته است اما در بهار ۱۳۹۸ نسبت به فصل مشابه سال قبل، جمعیت فعال ۴۳ هزار نفر کاهش داشته است. در واقع بیکاری امسال هم کم نشده است و انباشت بیکاران، موجب شده هرقدر که شغل ایجاد میشود، نرخ بیکاری تغییر چندانی نکند.
حسن طایی، عضو هیئت‌علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی
نتایج حاصل از تحقیقات نشان می‌دهد که بهبود شرایط اقتصادی درسال‌های اخیر قادر نیست عدم‌توازن بین رشد اقتصادی و کاهش اشتغال سنوات قبل را جبران کند و بیکاری همچنان چالش بزرگ قرن ما خواهد بود. همچنان‌که در این گزارش‌ها آمده است، اولاً به‌نظر نمی‌آید در آینده نزدیک، اقتصاد جهان نرخ رشدی بیش از دوره قبل از بحران اقتصادی داشته باشد، بنابراین برای جذب تازه‌واردین به بازار کار، معضل بیکاری هرسال پیچیده‌تر از سال قبل خواهد شد. دوم و مسئله مهم‌تر، عدم‌مبارزه جدی با ریشه‌های بحران جهانی است و سیستم مالی، کماکان پاشنه‌آشیل اقتصاد جهان است.
سید مرتضی بختیاری، رئیس کمیته امداد امام خمینی (ره).
رئیس کمیته امداد امام خمینی (ره) گفت: طی ۲۳ سال گذشته و تا پایان سال ۹۷، در حدود ۷۰۰ هزار خانواده به خاطر اشتغال زایی از پوشش کمیته امداد خارج شده‌اند که از این بابت سالانه ۲۱۰۰ میلیارد تومان به بیت‌المال منفعت رسیده است. بختیاری با اشاره به اینکه بر اساس برنامه‌های از پیش تعیین‌شده ایجاد ۱۷۰ هزار شغل برای سال جاری در دستور کار کمیته امداد قرار گرفته است، تأکید کرد: خوشبختانه در این راستا تسهیلات لازم از سوی دولت در اختیار کمیته قرار داده شده است.
