خبرنامه شماره ۲۳ مقابله با فساد و فقر : فساد بزرگ، فساد کوچک
محمد ملکی
فساد بزرگ، فساد کوچک
قوانین ونهادهای ناعادلانه، تمایل به گسترش فساد نهادی دارند. نهادهای ناعادلانه، به ندرت بی طرفانه اداره می شوند. به این ترتیب، یک جامعه بسیار ناعادلانه احتمالاً فساد و همچنین نافرمانی مدنی بالایی خواهد داشت.
در جامعهای که قوانین دسترسی برابر به فرصتها را تضمین نمی کنند، افراد ثروتمند و قوی، ابزار و منابع برای ایجاد قوانین و نهادهای مطبوع خود خواهند داشت و منافع خود را از طریق تصویب قوانین جدید تأمین خواهند کرد یا با نقض قوانین و نهادها، منافع خود را افزایش خواهند داد. به این نوع فساد اصطلاحاً فسادِ بزرگ گفته می شود. در چنین شرایطی مردم فقیر و ناتوان، فاقدِ منابع و نفوذ برای نظارت بر افراد قوی و ثروتمند بوده و همچنین نمی توانند این افراد را بابت اقداماتشان مؤاخذه کنند. از این رو ممکن است فرودستان برای تأمین نیازهای بسیار اساسی مانند غذا، آموزش و مراقبتهای بهداشتی، ناچار شوند رشوه پرداخت کنند، رأی بفروشند یا به اشکال دیگری از فساد و سوء استفاده از قدرت دست زنند. این نوع فساد را اصطلاحاً فسادهای کوچک می نامند. در یک جامعه نابرابر از نظر سیاسی و اقتصادی- اجتماعی، احتمالاً هر دو فساد بزرگ و کوچک توسعه خواهند یافت و البته بر خلاف فساد بزرگ که موارد آن محدود و حجم مبالغ مورد سوء استفاده بسیار بزرگ و غیر قابل تصور است، فسادهای کوچک زیاد اما مبالغ بسیار کوچک و جزیی هستند.
فساد بزرگ بر توزیع برابر درآمد و همچنین دسترسی به فرصت ها، آزادی ها و مشارکت در سطح ملی اثرات منفی دارد. فساد، نابرابری درآمدی را به دو صورت افزایش خواهد داد: با تسهیل اختصاص نابرابر ثروت و حقوق ویژه؛ و با مهار تلاشها برای ایجاد اصلاحات ساختاری و تغییرات نهادی که مزایای موجود نخبگان در قدرت را تهدید می کند. فساد همچنین نابرابری مشارکت را با مهیا کردن تأثیر بی اندازه افراد فاسد در فرآیندهای سیاسی، افزایش خواهد داد. فساد، تهدید کننده جدی دموکراسی پایدار است و در همان حال، دموکراسی لااقل در بلندمدت یکی از عوامل مهم و اثرگذار کنترل فساد است.
مطالعات درباره علل و پیامدهای فساد، به روشنی روابط متقابل تقویت‌کننده فساد و بی عدالتی به ویژه فقر و نابرابری را تأیید می کنند. از این رو فساد قربانی هایی دارد، درست همانطور که هر بی عدالتی قربانیانی دارد و البته بر خلاف تصور، شناسایی قربانیان حاصل از فساد به سادگی ممکن نیست. مقاماتی رسمی که از قدرت عمومی سوء استفاده می کنند، مجرمانی هستند که قربانیانشان مشتریانی هستند که برای راه اندازی کسب و کار، مجبور به دادن رشوه شده اند؛ اما از زاویه ای وسیعتر، شهروندان قربانیان این فساد هستند. در واقع قربانی واقعی فساد، عموم مردم و شهروندان هستند زیرا آنها باید هزینه های زندگی در جامعهای نابرابر و ناعادلانه را دهند.
مبارزه با فساد نباید به مبارزه با افراد فاسد حتی مفسدان بزرگ محدود شود. بلکه باید تلاش کرد قوانین و نهادهای ناعادلی که فساد بزرگ و نهادی را ایجاد می کنند، اصلاح کرد. علاوه بر این، هدف اصلاحات برای مبارزه با فساد کوچک نیز نه تنها باید در راستای ایجاد حاکمیت قانون باشد، بلکه شرایط اجتماعی و نهادها باید به نحوی سازمان داده شود که عموم مردم به درستی رفتار کنند و متقاعد شوند که ساختار اصلی جامعه آنها عادلانه است.
***
در هفته ای که گذشت، اخبار زیر جلب توجه می کند:
رئیس مرکز ملی مطالعات پایش و بهبود محیط کسب و کار گفت: می‌توان این وعده را داد که تا سال آینده تمام صدور مجوزهای کسب و کار از طریق درگاه واحد و الکترونیک انجام می‌شود.
به گزارش روزنامه اعتماد و با توجه به رصدهایی که از طریق شبکه بانکی انجام شده، تخمین زده می‌شود که سایت‌های شرطبندی به طور میانگین، روزانه ۲۰۰ میلیون تا یک میلیارد تومان گردش مالی دارند.
وزیر راه و شهرسازی از ایجاد سامانه ملی املاک در کلانشهرها تا پایان سال خبر داد و گفت: این سامانه به ۸ پایانه سیستمی اطلاعات متصل می‌شود و با یک تغییر رویکرد و با استفاده از دیتا ماینیگ به‌صورت یکپارچه ایجاد خواهد شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت به نقل از شاتا، طرح «شفاف سازی و ارتقای سلامت نظام اداری» به منظور اجرای بند ۱۸ از شماره بندهای مرتبط با سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در راستای شفاف سازی اقتصاد، تهیه و تدوین شده است.
به گزارش ایسنا، رییس انجمن مددکاری اجتماعی ایران، تصریح کرد: کودکان کار باید از حقوق اولیه خود بهره‌مند شوند و جمع‌آوری این کودکان از سطح شهرها عملی غیر کارشناسی شده و سیاسی است.
آمار مربوط به اطلاعات بنگاه‌های مشکل دار، حاکی از آن است که ۱۳۰ هزار و ۴۰۰ کارگر در کل کشور حقوق معوق دارند که این کارگران در ۱۱۹۳ بنگاه کشور مشغول به کار هستند.
استاندار خراسان رضوی گفت:۸۰ درصد درآمد روستاییان متعلق به۲۰ درصد جمعیت است که روستانشین نیستند؛ بلکه ملاکان بزرگی هستند که کار کشاورزی دارند اما در روستا زندگی نمی‌کنند.
به گزارش ایلنا، حداقل مستمری بازنشستگان به ۱ میلیون و۸۰۰ هزار تومان می‌رسد؛ اگر این عدد را بر سبد معاش ۷ میلیون و ۵۳۱ هزار تومانی بخش کنیم، درمی‌یابیم که حداقل مستمری فقط ۲۳ درصد از هزینه‌های خانوار بازنشسته را پوشش می‌دهد.
مدیرعامل سازمان بیمه سلامت گفت: بر اساس اطلاعات مرکز آمار، ۱۰ درصد از مردم بیمه ندارند؛ اما پیش‌بینی می‌شود ۵/۶ تا هفت میلیون نفر در کشور فاقد دفترچه بیمه درمانی باشند و تعدادی هم دو دفترچه‌ای هستند.
مدیرکل کمیته امداد آذربایجان‌شرقی به جمعیت ۶۰۰ هزار نفری حاشیه‌نشین تبریز اشاره کرد و گفت: قطعاً فقر پنهان در مناطق حاشیه‌شنین تبریز وجود دارد.
معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان تأمین اجتماعی گفت: تأمین اجتماعی با همکاری بانک رفاه و کانون بازنشستگان حدود ۴۰۰ میلیارد تومان برای پرداخت وام به بازنشستگان و مستمری بگیرانِ تأمین اجتماعی در سال ۹۸ در نظر گرفته است.
دسته بندی: شفافیت در حوزه سلامت اداری و بوروکراتیک
خبرگزاری ایرنا-۳۱ مردادماهِ ۱۳۹۸
علی فیروزی، رئیس مرکز ملی مطالعات پایش و بهبود محیط کسب‌وکار
علی فیروزی با تأکید بر اینکه در حال حاضر تعداد زیادی از مجوزهای دستگاه‌های مختلف توسط پنجره واحد به صورت کاملاً الکترونیک انجام می‌شود، گفت: با کمک رسانه‌ها در ایجاد فضای مطالبه‌گری مثبت برای مردم، می‌توان این وعده را داد تا سال آینده تمام صدور مجوزهای کسب‌وکار از طریق این درگاه انجام می‌شود. وی با بیان اینکه یکی از مؤلفه‌های بهبود محیط کسب‌وکار در کشورها موضوع ساماندهی نظام مجوزدهی است، افزود: تجربه‌ای که کشورهای موفق در استفاده از دولت الکترونیک و ساماندهی نظام مجوزدهی دارند، تدارک سامانه‌هایی به نام درگاه ملی است.
مطابق قانون، بانک‌ها موظف‌اند ۸۰ درصد سپرده‌های قرض‌الحسنه جاری و ۹۵ درصد سپرده‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز خود را وام بدهند. در پایان سال ۱۳۹۷، مجموع سپرده‌های قرض‌الحسنه جاری و پس‌انداز بانک‌ها، ۲۸۷ هزار میلیارد تومان بود اما مانده تسهیلات اعطایی قرض‌الحسنه بانک‌ها به ۷۸ هزار میلیارد تومان رسید. از طرفی، به نظر می‌رسد بانک‌ها بخشی از منابع قرض‌الحسنه خود را صرف پرداخت وام‌های باسود کرده‌اند که خلاف قانون است. برخی از بانک‌ها از منابع قرض‌الحسنه به کارمندان خود وام پرداخت کرده‌اند؛ در واقع، مدیران از جیب سپرده‌گذار به خودشان وام بدون بهره داده‌اند.
رییس مؤسسه دین و اقتصاد کانون‌های گسترش و تعمیق فساد در ایران را پنج مورد دانست و گفت: کانون نخست دلارهای نفتی است که در پنجاه سال اخیر به‌صورت غیربرنامه‌ای و غیرشفاف توزیع شده است. کانون دوم اشاره به دلارها و صادرات غیرنفتی دارد. کانون سوم گسترش و تعمیق فساد و عدم شفافیت در نحوه تخصیص اعتبارات بانکی است. کانون چهارم، مناقصه‌های دولتی است به‌طوری‌که که در پنجاه سال اخیر مناقصات دولتی سالانه معادل ۱۵ درصد تولید ناخالص داخلی بود. پنجمین کانون نیز مربوط به نظام گمرکات کشور است که هم در نحوه اجرا و هم در قاعده‌گذاری، ماجراهای تکان‌دهنده دارد.
به گزارش روزنامه اعتماد، هر چند به دلیل ممنوعیت فعالیت سایت‌های شرطبندی در ایران، عملاً در هیچ نهاد دولتی و نظارتی اطلاعات مربوط به گردانندگان واقعی، حساب‌های بانکی و میزان درآمد این سایت‌ها به ثبت نرسیده اما با توجه به رصدهایی که از طریق شبکه بانکی انجام شده، تخمین زده می‌شود که این سایت‌های ایرانی به طور میانگین، روزانه ۲۰۰ میلیون تا یک میلیارد تومان گردش مالی دارند و بعضاً بسته به جذابیت بازی‌ها یا ورزش‌هایی که در جریان است، این رقم بالاتر نیز می‌رود.
دسته بندی: شفافیت در حوزه وزارتخانه و سازمان‌های تابعه
خبرگزاری ایسنا-۲ شهریورماهِ ۱۳۹۸
مصطفی سالاری، مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی
مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی آخرین اقدامات انجام شده برای وصول مطالبات معوق شده شستا را تشریح کرد. مصطفی سالاری، اظهار کرد: بخشی از پرونده‌ها قضایی شده و از سوی شستا در حال پیگیری است. وی افزود: شستا در پرونده‌های مختلف، طرف دعواست؛ برخی از این پرونده‌ها در دادگاه بدوی و تعیین نظر و برخی در مرحله اجرای احکام هستند. وی درباره میزان بدهی گفت: مطالبات ما حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان است که البته همه آن قطعی شده نیست؛ بلکه مطالبه و ادعاهای ماست و طرف مقابل هم حق دفاع از خود را در دادگاه تجدید نظر یا بدوی دارد.
محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی از ایجاد سامانه ملی املاک در کلانشهرها تا پایان سال خبر داد و گفت: این سامانه به ۸ پایانه سیستمی اطلاعات متصل می‌شود و با یک تغییر رویکرد و با استفاده از دیتا ماینیگ به‌صورت یکپارچه ایجاد خواهد شد. طبق اظهارات وزیر، اطلاعات شهرداری‌ها در حوزه صدور پروانه ساختمانی و پایان کار، اطلاعات اداره ثبت و سیستم ردیابی معاملات مسکن و اطلاعات وزارت نیرو از انشعابات واحدهای مسکونی از جمله مواردی است که در کار این سامانه نقش به‌سزایی دارد و البته فعلاً فقط کلانشهرها به این سامانه ملی متصل خواهند شد.
از سال ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۸، از ارز هزار و ۲۲۶ تومانی تا ارز چهار هزار و۲۰۰ تومانی و از دولت احمدی‌نژاد تا دولت روحانی، به لحاظ تقویمی مدتی طولانی گذشته است اما خبرهای سوءاستفاده از ارز دولتی برای واردات دارو و تجهیزات پزشکی حکایت از آن دارد که گویا هیچ تغییری در مدیریت وضعیت و جلوگیری از فساد اتفاق نیفتاده است. درعین‌حال، اگرچه هر چندوقت یک‌بار تخلف در حوزه سلامت به‌ویژه ارز تخصیص‌یافته به آن خبرساز می‌شود اما مدیرکل روابط عمومی وزارت بهداشت در گفت‌وگو با «شرق» اظهار کرد: «میزان تخلفات نسبت به گذشته کاهش پیدا کرده است».
دولت در سال‌های اخیر با اتکا به ظرفیت‌هایی که دولت الکترونیک و فناوری اطلاعات در اختیار آن قرار داده، گام‌های بلندی در زمینه شفافیت برداشته است. شاید بتوان مهم‌ترین اقدامات دولت در این زمینه را به شرح زیر برشمرد: افشای اطلاعات در بورس، عملیاتی کردن سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات، انتشار و به روز کردن فهرست دریافت‌کنندگان ارز دولتی و نیمایی برای واردات کالا، ثبت حقوق مدیران از سال ۱۳۹۵ به‌عنوان راهکاری برای مقابله با حقوق‌های نجومی، راه‌اندازی سامانه ملی املاک، تجمیع اطلاعات هویتی و سوابق مؤدیان مالیاتی و رونمایی از سامانه‌های شفافیت و مبارزه با فساد.
دسته بندی: شفافیت در حوزه سلامت اداری و بوروکراتیک
پایگاه اطلاع‌رسانی دولت-۴ شهریورماهِ ۱۳۹۸
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت به نقل از شاتا، طرح «شفاف‌سازی و ارتقای سلامت نظام اداری» به منظور اجرای بند ۱۸ از شماره بندهای مرتبط با سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در راستای شفاف‌سازی اقتصاد و سالم‌سازی آن و جلوگیری از اقدامات، فعالیت‌ها و زمینه‌های فسادزا در حوزه‌های پولی، تجاری و ارزی، تهیه و تدوین شده است. تدوین این طرح توسط دفتر بازرسی، ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات وزارت صمت بر اساس سیاست‌های دولت تدبیروامید و برنامه‌های وزیر صمت، بوده است.
مدیرکل دفتر بازرسی وزارت صنعت گفت: بدون تردید و هیچ‌گونه اغماضی، لیست شرکت‌هایی که دلار دولتی گرفته اما کالا وارد نکرده‌اند را به قوه قضاییه معرفی کرده‌ایم و در برخورد با آنها کاملاً جدی هستیم. اکبر صادقی افزود: برای کنترل تخلفات و کاهش حداکثری بروز انواع فساد، علاو بر ابزارها و زیرساخت‌های اداری، به مشارکت عمومی و بسیج همگانی نیز نیازمند هستیم. برای این منظور، در وزارت صمت سامانه‌های نظارتی مختلفی طراحی شده و به کار گرفته‌ایم که می‌تواند دریافت گزارشات مردمی را تسهیل کند و امکان رصد حداکثری همه حوزه‌ها را بیش از پیش فرآهم آورد.
پرونده تخلف علمی بزرگی روی میز وزارت بهداشت قرار گرفته است؛ در این پرونده یک تیم تحقیقاتی به سرپرستی عضو هیئت‌علمی یکی از دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، در تهیه ١٧٢ مقاله مشکوک دست داشته است. تیمی متشکل از محققان نیوزیلندی که صحت مقاله‌ها را بررسی می‌کنند، با تمرکز بر روی این مقاله‌ها، متوجه شدند تمام آنها ایرادات علمی داشته است. لازم به ذکر است که این مقالات در مجله‌های خارجی منتشر شده است.
دسته بندی: شفافیت در حوزه وزارتخانه و سازمان‌های تابعه
خبرگزاری ایسنا-۱ شهریورماهِ ۱۳۹۸
جمشید محبت‌خانی، فرمانده یگان حفاظت محیط زیست کشور
به دنبال طرح انتقاداتی نسبت به مواد لایحه حمایت از محیط‌بانان و عدم شفافیت قانون بکارگیری سلاح در مورد مأموریت‌های محیط‌بانی، فرمانده یگان محیط زیست کشور گفت: ماده ۳ قانون بکارگیری سلاح در مورد محیط‌بانان شفاف نشده است و باید این موضوع را به طور جداگانه از طریق مذاکرات با قوه قضائیه پیگیری کنیم. به گزارش ایسنا، لایحه حمایت از محیط‌بانان تیرماه سال جاری در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید اما مورد تأیید شورای نگهبان قرار نگرفت و در حال حاضر مراحل قانونی این لایحه در مجلس دنبال و گفته می‌شود که به‌زودی ابهامات پیش‌آمده، رفع و به تصویب خواهد رسید.
خلاصه اهم عملکرد دولت یازدهم و دوره ۲ ساله دولت دوازدهم توسط سازمان برنامه‌وبودجه کشور منتشر شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت به نقل از سازمان برنامه‌وبودجه، این مجموعه مشتمل بر مهم‌ترین نتایج و دستاوردهای پروژه‌های اقتصاد مقاومتی، نمایه‌هایی از تحولات اقتصادی و اجتماعی از سال ۱۳۹۲ تا سال ۱۳۹۸، نتایج و آثار اقتصادی، تسهیلات پرداختی بانک‌ها به بخش خصوصی، حوزه بهداشت و سلامت، اشتغال، انرژی، زیرساخت‌های حمل‌ونقل، کشاورزی، آب، تولید، صنعت‌ومعدن و … است. از طریق لینک زیر می‌توانید این گزارش را دانلود نمایید.
«فریدون احمدی و محمد عزیزی، نمایندگان اصول‌گرای مجلس شورای اسلامی بازداشت شدند.» این خبری بود که روی خط خبرگزاری‌ها رفت. در ابتدا نگاه‌ها به این خبر محافظه‌کارانه بود. سابقه انتشار این قبیل اخبار در جمهوری اسلامی نشان داده که احتمال تکذیب چنین خبرهایی به مراتب بیش از سایر اخبار است ولی این‌بار تکذیبی در کار نبود. دو عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس که جز تقنین، وظیفه نظارت بر اقدامات دستگاه‌های اجرایی و امثالهم را برعهده‌دارد، به اتهام «اخلال در بازار خودرو» بازداشت شدند.
دسته بندی: شفافیت در حوزه سلامت اداری و بوروکراتیک
اقتصادآنلاین-۲ شهریورماهِ ۱۳۹۸
علی رمضانیان، خبرنگار
حقوق رئیس‌جمهور، صدراعظم، نخست‌وزیر، وزیر کابینه و نماینده مجلس جزء موارد مورد درخواست شرق بود و ۹ کشور به این درخواست پاسخ دادند. بر اساس ایمیل‌های ارسالی، صدرنشین لیست حقوق مقامات نیز دونالد ترامپ با دستمزد سالانه ۳۹۵ هزار دلار است. البته کشورهایی هم بودند که به ایمیل پاسخ ندادند. این کشورها چین، روسیه و ترکیه بودند که با وجود ارتباط نزدیکشان با ایران، اما ترجیح دادند پاسخی به ایمیل ندهند. ایمیل مشابهی هم برای سازمان برنامه‌وبودجه ایران فرستاده شد که تا لحظه تنظیم این گزارش، هیچ پاسخی از آنها دریافت نشد.
سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق گفت: با فعال شدن سامانه نهاب، در گام اول حساب افراد متوفی، شرکت‌های غیرفعال و بدون مجوز مسدود خواهد شد و در گام دوم، اعتبارسنجی صاحبان حساب‌های بانکی آغاز می‌شود. دهقانی‌نیا افزود: این طرح از مجموعه اقداماتی است که با هدف افزایش شفافیت در نظام بانکی اجرا می‌شود به‌طوری‌که در طی اجرای آن، تمام شخصیت‌های حقیقی و حقوقی که دارای حساب بانکی هستند باید احراز هویت شده و وضعیت آنها مشخص شود.
نمایندگان مجلس با دو فوریت طرح اصلاح موادی از آیین‌نامه مجلس درباره شفافیت آرا مخالفت کردند. به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری تسنیم، بررسی دو فوریت طرح اصلاح موادی از آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی (شفافیت آرا) در دستورکار روز یکشنبه، ۳ شهریور نمایندگان در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی قرار داشت. وکلای‌ملت با ۶۹ رای موافق، ۱۰۳ رای مخالف و ۸ رای ممتنع از مجموع ۲۱۲ نماینده حاضر در جلسه، با دو فوریت طرح مذکور مخالفت کردند.
مرتضی الویری، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران.
مستند «عابر بانک» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی محسن صابری، ۵ شهریور در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی رونمایی می‌شود. این مستند به فساد مالی در ورزش می‌پردازد و در معرفی آن آمده است: «شاید بهتر باشه از این به بعد وقتی که از برد تیم محبوبمون خوشحال میشیم یا توی استادیوم با گل نشدن یه موقعیت خطرناک نیم خیز میشیم و فریاد می‌زنیم یه لحظه به یاد بیاریم که چقدر برای فوتبال هزینه کردیم و در عوض چرا فوتبال اون طور که باید نتیجه نداد؛ فوتبال یک مثاله از اینکه احتمالاً باید تو همه چیز اقتصادمون درباره شفافیت تجدید نظر کنیم.»
متأسفانه کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس روی مواد لایحه اصلاح ابرقانون تجارت، بررسی جدی انجام نداده است؛ از جمله ماده ۵ این لایحه که تصویب کرده است: «انعقاد قرارداد، ابراز اراده یا هر عمل دیگر مرتبط با قرارداد و اثبات آنها نیازمند هیچ تشریفات خاصی نیست و این امور به هر وسیله ازجمله شهادتِ شهود قابل اثبات است». این در حالی است که اگر ناظر از سوی حاکمیت روی انعقاد قراردادهای مهم وجود نداشته باشد، موجب وقوع تخلفات گسترده‌ای ازجمله فرار مالیاتی، پول‌شویی، کلاهبرداری و … خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم و به نقل از بانک مرکزی، سامانه شفافیت و انباره داده‌ها و اطلاعات بانکی (شاداب) در جلسه امروز هیئت عامل بانک مرکزی رونمایی شد. در این سامانه، فرایند دریافت و پردازش داده‌ها و اطلاعات بانک‌ها در بانک مرکزی در فرآیندی نظام‌مند صورت گرفته است و نظارت الکترونیکی بر عملیات بانک‌ها را محقق می‌سازد. تمامی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری مکلف‌اند مطابق با ضوابط اعلامی بانک مرکزی، انباره داده زیر کلید بانک مرکزی را ایجاد کرده و به سامانه «شاداب» به صورت برخط متصل کنند.
دسته بندی: شفافیت در حوزه وزارتخانه و سازمان‌های تابعه
خبرگزاری مهر-۵ شهریورماهِ ۱۳۹۸
یوسف بهارلو، معاون توسعه اداره کل آموزش‌وپرورش شهرستان‌های استان تهران
معاون توسعه اداره کل آموزش‌وپرورش شهرستان‌های استان تهران از مستندسازی املاک و اخذ ۲۵۳ سند رسمی فضاهای آموزشی در شهرستان‌های استان تهران خبر داد. یوسف بهارلو با اشاره به اهداف و برنامه‌های عملیاتی این معاونت اظهار داشت: شفافیت و انضباط مالی، ایجاد درآمدهای پایدار، بسط دولت الکترونیک، تشکیل اتاق‌های فکر، افزایش رضایت‌مندی همکاران، آموزش و توانمندسازیِ مستمر همکاران و ارزیابی دوره‌ای از عملکرد ادارات، از جمله مهم‌ترین این اهداف است.
اعضای شورای اسلامی شهر تهران با ۱۶ رأی، کلیات طرح «الزام شهرداری تهران به ایجاد سامانه هوشمند انتشار عمومی اطلاعات فضای سبز» را تصویب کردند. به گزارش ایرنا، زهرا صدراعظم نوری رییس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر روز سه‌شنبه در جریان بررسی طرح یاد شده، اظهار داشت: فضای سبز تهران پس از معابر، بیشترین سطح تهران را پوشانده است اما اطلاعات مربوط به فضای سبز به روز نیست. وی گفت: باید اطلاعات مربوط به فضای سبز، مکان محور و جزئی باشد.
اگرچه سیاست افزایش تولید مسکن سیاست صحیحی است، اما وقتی آمارها نشان می‌دهد که طی سال‌های ۸۵ الی ۹۵، حجم خانه‌های خالی از محدوده ۵۰۰ هزار واحد در کشور به بیش از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد رسیده، مشخص است که بخشی از تولید در حوزه مسکن به عرضه منتج نمی‌شود و ده‌ها میلیارد دلار از سرمایه‌های ملی در بخش مسکن توسط اشخاص حقیقی و حقوقی دپو شده است که در زمان دلار ۳ هزار تومانی، وزیر راه وقت ارزش خانه‌های خالی را ۲۵۰ میلیارد دلار ارزیابی کرد.
آمار مقدماتی گمرک از تجارت خارجی سال ۹۷ نشان می‌دهد که در این مدت بیش از ۲۶۰ تن انواع عروسک از ۲ کشور چین و امارات متحده عربی وارد ایران شده است. بر اساس واردات این حجم انواع عروسک به کشور، یک میلیون و ۲۴۸ هزار و ۷۸۸ دلار ارز از کشور خارج شد که معادل ریالی آن بالغ بر ۵ میلیارد و ۲۴۷ میلیون و ۹۱۸ هزار و ۸۷۰ تومان در آمار گمرک به ثبت رسیده است.
سیدحسن موسوی چلک، رییس انجمن مددکاری اجتماعی ایران
به گزارش ایسنا، رییس انجمن مددکاری اجتماعی ایران با اشاره به اینکه حذف کودک کار از خیابان امکان پذیر نیست، تصریح کرد: کودکان کار باید از حقوق اولیه خود بهره‌مند شوند. جمع‌آوری کودکان کار از سطح شهرها عملی غیر کارشناسی شده و سیاسی است. سیدحسن موسوی چلک با اشاره به ماده ۸۰ قانون کار، گفت: طبق این ماده قانونی، افراد ۱۵ تا ۱۸ سال رسماً به عنوان کارگر نوجوان مورد پذیرش قرار گرفته‌اند. همچنین افراد شاغل در سنین ۱۵ تا ۱۸ سال می‌توانند از خدمات بیمه‌ای اشتغال استفاده کنند.
در زمینه حقوق اجتماعی زنان در اصل، رویکردی که در ایران در مورد زنان وجود دارد، رویکردی خُرد است؛ این در حالی است که با نگاه توسعه‌ای به جامعه، زنانِ تحصیلکرده کمتر در معرض آسیب‌های اجتماعی قرار می‌گیرند. خشونت اساساً علیه زنان تحصیلکرده و توانمند اعمال نمی‌شود، بلکه خشونت علیه زنانی اعمال می‌شود که ضعیف هستند. در این خصوص، لازم است که دولت‌ها رویکرد توسعه‌ای داشته باشند و در این عرصه، توانمندسازی زنان و خانواده‌ها و ریشه کنی فقر، چاره کار است.
آمار مربوط به اطلاعات بنگاه‌های مشکل دار، حاکی از آن است که ۱۳۰ هزار و ۴۰۰ کارگر در کل کشور حقوق معوق دارند که این کارگران در ۱۱۹۳ بنگاه کشور مشغول به کار هستند. بر اساس آخرین آمار از وضعیت فعالیت بنگاه‌های مشکل‌دار در کل کشور منتهی به خرداد ماه امسال، ۱۲۶۲ بنگاه مشکل‌دار در کشور فعالیت می‌کنند. در حوزه حقوق معوق، ۱۱۹۳ بنگاه در سطح کشور دستمزد نیروی کار خود را با تأخیر چندماهه پرداخت کردند یا همچنان بعد از ماه‌ها پرداخت نکرده‌اند.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی دلایل فقر پایدار در ایران را بررسی و ارائه کرد. این مرکز در گزارش خود در تشریح دلایل فقر نظام‌یافته در کشور به مواردی همچون عدم توجه به فراگیری رشد اقتصادی، پایین بودن تحرک درآمدی در دهک‌های پایین درآمدی، وجود شاغلین با درآمد پایین، عدم توجه به کیفیت آموزش‌های رسمی و غیررسمی، ضعف در مکانیزم‌های نظارت و ارزیابی اثربخشی در طرح‌های حمایتی و اشتغال‌زایی اشاره کرده است.
استاندار خراسان رضوی گفت:۸۰ درصد درآمد روستاییان متعلق به۲۰ درصد جمعیت است که روستانشین نیستند؛ بلکه ملاکان بزرگی هستند که کار کشاورزی دارند اما در روستا زندگی نمی‌کنند. به گزارش ایسنا، علیرضا رزم حسینی در اولین نشست خبری خود اظهار کرد: روستاییان ما ۷۴ درصد جامعه را تشکیل می‌دادند اما امروز به ۲۶ درصد تبدیل شده‌اند. این نشان می‌دهد که کسب‌وکار و اشتغال در روستاها را از دست دادیم و به آن بی‌توجهی کردیم.
شاید بتوان گفت «مستمری‌بگیرانِ حداقل‌بگیرِ تأمین اجتماعی» گروهی هستند که بیشترین «عقب‌ماندگیِ معیشتی» را دارند؛ کافی است فاصله حداقل مستمری را با سبد معاش محاسبه کنیم تا این حقیقت، عیان شود: حداقل مستمری بازنشستگان در نهایت با لحاظ کردن همه متعلقات و افزودنی‌ها، به ۱ میلیون و۸۰۰ هزار تومان می‌رسد؛ اگر این عدد را بر سبد معاش ۷ میلیون و ۵۳۱ هزار تومانی بخش کنیم، درمی‌یابیم که حداقل مستمری فقط ۲۳ درصد از هزینه‌های خانوار بازنشسته را پوشش می‌دهد. فاصله ۵ میلیون و۷۳۱ هزار تومانی حداقل مستمری با کمینه‌ی هزینه‌های زندگی، نشان‌دهنده‌ی فاصله شدید معیشتیِ بازنشستگان است.
مدیرعامل سازمان بیمه سلامت گفت: بر اساس اطلاعات مرکز آمار، ۱۰ درصد از مردم بیمه ندارند؛ اما پیش‌بینی می‌شود ۵/۶ تا هفت میلیون نفر در کشور فاقد دفترچه بیمه درمانی باشند و تعدادی هم دو دفترچه‌ای هستند. طاهر موهبتی گفت: حدود چهارمیلیون و ۸۰۰ هزار هم‌پوشانی بیمه‌ای داشته‌ایم که سال گذشته دو میلیون هم‌پوشانی بیمه‌ای با سازمان تأمین اجتماعی رفع شد و باید توجه کرد که مهم‌تر از رفع هم‌پوشانی، ایجادنشدن هم‌پوشانی جدید است که درحال‌حاضر این کار انجام می‌شود.
مدیرکل کمیته امداد آذربایجان‌شرقی به جمعیت ۶۰۰ هزار نفری حاشیه‌نشین تبریز اشاره کرد و گفت: قطعاً فقر پنهان در مناطق حاشیه‌شنین تبریز وجود دارد. محمد کلامی افزود: ۷۶ هزار خانواده در استان تحت پوشش کمیته امداد است که اگر به آنها توجه نشود، قطعاً امنیت یک جامعه به خطر می‌افتد. از این تعداد، ۲۱ هزار خانواده به تعداد کمیته امداد اضافه شده است اما در مقابل و به علت مشکلات اقتصادی،۳۰ درصد اعتبارات کمیته امداد کاهش یافته است؛ از این‌رو توجه و کمک‌های مردمی بسیار مؤثر خواهد بود.
محمدرضا جعفریان، معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان تأمین اجتماعی
معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان تأمین اجتماعی گفت: تأمین اجتماعی با همکاری بانک رفاه و کانون بازنشستگان حدود ۴۰۰ میلیارد تومان برای پرداخت وام به بازنشستگان و مستمری بگیرانِ تأمین اجتماعی در سال ۹۸ در نظر گرفته است. محمدرضا جعفریان با بیان اینکه در سال گذشته تأمین اجتماعی ۴۵ میلیارد تومان وامِ ۴ میلیون تومانی به ۱۲ هزار نفر از بازنشستگان و مستمری‌بگیران پرداخت کرد، به فارس گفت: امسال نیز سازمان تأمین اجتماعی تسهیلاتی را برای بازنشستگان و مستمری‌بگیران این سازمان در نظر گرفته است که به هر نفر بازنشسته ۵ میلیون تومان وام ضروری پرداخت می‌شود.
قائم مقام سازمان تأمین اجتماعی گفت: یکی از خدمات سازمان تأمین اجتماعی بیمه زنان خانه‌دار است. زنان خانه‌دار با ۱۸ تا ۵۰ سال سن می‌توانند به شعب سازمان تأمین اجتماعی مراجعه و تقاضای بیمه کنند. محمدحسن زدا افزود: سازمان تأمین اجتماعی سه مدل بیمه را برای زنان خانه‌دار درنظر گرفته است؛ نوع اول با حق بیمه۱۲ درصد است و شامل بازنشستگی می‌شود. نوع دوم با حق بیمه ۱۴ درصدی است که شامل بازنشستگی و فوت می‌شود و نوع سوم که گرانترین است، با حق بیمه ۱۸ درصدی است که شامل بازنشستگی، فوت و از کار افتادگی می‌شود.
سردار سرلشکر حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
سردار سرلشکر حسین سلامی به لزوم ایجاد آرایش اقتصادی و فضای کسب‌وکار، یادآور شد: بحث‌های اقتصادی امروز برای ما میدان مرکزی مبارزه و نبرد محسوب می‌شود؛ به همین دلیل هر جا که نمادی از رفع محرومیت و استضعاف دیده شود، آنجا حضور پیدا می‌کنیم. وی تلاش در راه رفع فقر را مانند عملیات‌های دفاع مقدس دانست و متذکر شد: هر آنچه دشمن را از دسترسی به هدف‌های خود دور می‌کند، ارزش جهاد دارد. به همین جهت ساماندهی مناطق پیرامونی که از تأکیدات مکرر رهبر انقلاب است و تعلق خاطر فوق‌العاده‌ای به آن دارد، جزو فعالیت‌های اصلی ما است.
به گزارش سازمان بیمه سلامت، طاهر موهبتی درباره بیمه پایه اجباری سلامت و ارزیابی وسع گفت: آیین‌نامه اجرایی بیمه پایه اجباری سلامت و ارزیابی وسع در هیئت وزیران تصویب شد. بر این اساس دولت مکلف است جهت تحقق سیاست‌های کلی سلامت، تأمین منابع مالی پایدار حوزه سلامت، توسعه کمی و کیفی بیمه‌های سلامت و مدیریت منابع سلامت از طریق نظام بیمه‌ای اقدام کند. وی بیان کرد: براساس این آیین‌نامه، تمام افراد بیمه نشده و تمامی روستاییان و عشایر که بیمه ندارند، تحت پوشش بیمه سلامت قرار می‌گیرند.
مازیار حسینی، معاون امور مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت، معاون امور مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی در خصوص طرح‌های مسکن، نحوه اجرای آنها و همچنین واگذاری آنها به متقاضیان که تحت عناوین «تام کاد»، «تام فاز» و «تام اج» معرفی شده‌اند، با اعلام این مطلب که طرح دیگری تحت‌عنوان «تام تز» (تهاتر واحدهای مسکونی آمده با زمین) به زودی رونمایی خواهد شد، گفت: در خصوص بخش عمده‌ای از اقشار متوسط و کم‌درآمد که جزو کارمندان دولت نیستند، از طریق اجرای طرح تام فاز (تأمین مسکن به روش فروش اقساطی زمین) اقدام می‌شود.
معصومه ابتکار، معاون رئیس‌جمهوری در امور زنان و خانواده
معاون رئیس جمهوری در امور زنان و خانواده گفت: ۱۲ هزار زن سرپرست خانوار در دولت دوازدهم با هدف بهره‌مندی از فرصت اشتغال برای فعالیت در مشاغل خانگی هدف‌گذاری شده‌اند. معصومه ابتکار روز شنبه در نشست با زنان منتخب استان مرکزی در اراک افزود: این طرح با تمرکز بر مشاغل خانگی در استان مرکزی با همکاری جهاد دانشگاهی اجرایی شده است. معاون رئیس‌جمهوری در امور زنان و خانواده گفت: همچنین طرح «کسب‌وکار من» در راستای اشتغال و کارآفرینی اجرایی شده است.
ساخت مسکن استیجاری در شهرهای بزرگ توسط شهرداری‌های کشور، مهم‌ترین موضوعی بود که شهرداران کلانشهرها را گردهم آورد. پس از آنکه رئیس‌جمهور در اواخر تیرماه ابلاغیه‌ای با عنوان ساخت مسکن استیجاری ارزان‌قیمت را به وزارت کشور صادر کرد، حالا شهردار تهران از لزوم ورود شهرداری‌های کشور به ساخت مسکن استیجاری سخن می‌گوید. به گزارش همشهری، پیروز حناچی در یکصدودومین مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران از جلسه مشترک وزرای راه‌وشهرسازی و کشور و شهردار تهران با رئیس‌جمهور سخن گفت و افزود: شهرداری‌ها باید در ساخت مسکن ارزان پیش‌قدم شوند.
یک هنرپیشه صدا درباره کمبود درآمد و مشکلات بیمه صداپیشگان گفتگو کرد. همت مومیوند اذعان داشت: دستمزدهای ما چه در این حوزه و چه در همکاری با سازمان صداوسیما و… تابع قوانین است و باید همین‌جا این نکته را بگویم که در قیاس با افزایش تورم و شرایط نامساعد اقتصادی، دستمزدهای هنرپیشگانِ صدا آنقدر پایین است که نمی‌توانم آن را بگویم. البته برخی از همکاران ما برای خود قسمت تعیین کرده‌اند و در صورتی که به توافق نرسند، همکاری نمی‌کنند؛ اما بسیاری از ما باید تابع قوانین باشیم. به نظر می‌رسد که باید دستمزدهای ما باید به روزرسانی شود.
مدیرکل توسعه اشتغال وزارت کار در پاسخ به اینکه چرا فارغ التحصیلان دانشگاهی جذب بازار کار نمی‌شوند، گفت: بین مدرسه، دانشگاه و بازار کار ارتباط مناسبی وجود ندارد. در دنیا از بعد تجربی و کاربردی، مهارت‌آموزی از طریق سازمان‌های فنی‌وحرفه‌ای خصوصی و دولتی اتفاق می‌افتد نه نظام آموزش عالی. نظام آموزش عالی در ایران باید سه کار توسعه دانش، ایجاد اشتغال و مهارت را انجام دهد، در صورتی که این اقدامات وظیفه آموزش عالی نیست. مسئولیت ایجاد شغل بر دوش سازمان فنی‌وحرفه ای است. به همین خاطر یک خلأ مهارتی وجود دارد.
نرخ تورم سالانه ۲/۴۲ درصدی در حالی مطرح می‌شود که پیش‌تر در دوران سازندگی و پس از جنگ، تورم ۴/۴۹ درصدی را تجربه کرده بودیم. این نرخ دیگر بالای۴۰ درصد را ندیده بود و حتی در بالاترین ارقامی که در سال ۹۲ در دولت محمود احمدی‌نژاد تجربه شده بود، نرخ تورم سالانه به ۷/۳۴ درصد رسیده بود. حالا دوباره نرخ تورم به بالای۴۰ درصد بازگشته است. سیاست‌های نادرست ارزی و حذف ارز ترجیحی، دو عاملی هستند که از سوی برخی کارشناسان برای افزایش نرخ تورم برشمرده می‌شوند.
سرپرست بهزیستی چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه ۱۲۱ کودک کار و خیابانی در استان وجود دارد، گفت: فقر، اعتیاد و سوءمصرف مواد مخدر از عوامل خشونت بر علیه کودکان است. وی با اشاره به اینکه کودکان خیابانی منزل و والدین مشخصی ندارند و کودکان کار به دلیل مشکلات اجتماعی و اقتصادی به مشاغل مختلف مشغول هستند، اضافه کرد: باید بر آموزش والدین این قشر نظارت صورت گیرد و درصورت هرگونه خشونت بر علیه کودکان، می‌توان برای رسیدگی با اورژانس اجتماعی تماس گرفت.
احمدرضا معینی، رئیس کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار اصفهان
رئیس کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار اصفهان گفت: درحالی‌که حداقل دستمزد کارگران یک میلیون و۵۰۰ هزار تومان است، اما براساس نرخ تورم، امروز هزینه سبد معیشت کارگران به حدود پنج میلیون تومان رسیده است. احمدرضا معینی گفت: اگرچه به گفته رئیس‌جمهور، تورم نقطه‌به‌نقطه در حال کاهش است، اما هنوز تورم سالانه کاهش نیافته و متأسفانه امروز کارگران در تأمین معیشت خود دچار مشکل شده‌اند و حداقل دستمزد، جواب‌گوی هزینه‌های مسکن نیست؛ چراکه دو سوم حقوق یک کارگر صرف رهن و اجاره مسکن می‌شود.
بازار طلا و ارز مدتی است با ثبات پیوند خورده و نه تها دیگر از هیجان‌های شوک‌آور این بازار خبری نیست بلکه اتفاقاً در مسیر سقوط قیمت هم افتاده است. بازاری که گویا دیگر تحت فشارهای سیاسی بین المللی نیست و راهش را از مسیر جدا کرده و به مسیر ارزانی افتاده است. رئیس‌کل بانک مرکزی هم با اشاره به ایجاد ثبات نسبی در بازار ارز، گفت: ثبات بازار ارز قطعاً به معنای توقف یا کاهش قیمت‌ها و رفع فشار اقتصادی بر طبقات درآمدی متوسط و پایین جامعه نیست و صرفاً شکست فشار حداکثری آمریکا در نیل به اهدافش را نشان می‌دهد.
براساس طرح مسکن استیجاری، شهرداری در اراضی‌ای که در اختیار دارد یا در بافت‌های فرسوده شهری که باید بازآفرینی شود، مجموعه‌های مسکونی می‌سازد اما به جای فروش یا واگذاری، آنها را برای مدتی محدود اجاره می‌دهد. این مستأجران پس از پایان مدت مقرر، خانه‌ها را به مستأجران بعدی که نیازمند مسکن هستند، می‌سپارند. ساخت این نوع مجتمع‌های مسکونی در برخی کشورها آزمایش شده است و اغلب آنها با اجاره‌بهای کمتر از قیمت بازار، به طبقات محروم اختصاص می‌یابد تا در مدت سکونت در این خانه، بتوانند توان مالی لازم برای تأمین سرپناه مناسب خود را به‌دست بیاورند.
اخیراً پژوهشی انجام شده که نشان می‌دهد در جهت مدیریت کردن کارتن‌خوابی و با توجه به محدودیت منابع برای کمک به این افراد و توجه به شناور بودن جمعیت آنان، برای مسئولان اجتماعی چاره‌ای نمی‌ماند جز اینکه کارتن خواب‌های واقعی را شناسایی کرده و افزایش و کاهش جمعیت آنان را رصد کرده و براساس تعداد واقعی و وضعیت‌شان و با مشارکت آنان، برنامه‌ریزی کرده و آنها را اجرایی کنند. از این رو، شناسایی کارتن‌خواب‌ها و شناسنامه‌دار کردن آنان ضروری است. این پژوهش در شماره ۱۱ نشریه «مددکاری اجتماعی» منتشر شده است.
اسفندیار جهانگرد، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علامه طباطبایی
نفت بلایی است که حدود یک قرن است بر سر اقتصاد ایران نازل شده است. از نگاه بسیاری از کارشناسان اقتصادی، این بلا کشور را درگیر یک اقتصاد نهاده‌محور کرده است. یعنی پول نفت تزریق می‌کنیم تا شاید چرخ واحدهای تولیدی کشور بچرخد. بررسی رابطه رشد بهره‌وری، رشد درآمد ناخالص ملی و رشد بهره‌وری نیروی کار نیز تا حدودی همین واقعیت را نشان می‌دهد. بر اساس آمارهای موجود اگرچه رشد تولید ناخالص داخلی و رشد بهره‌وری با یکدیگر همسو هستند، اما به شدت نوسان دارند. در این میان رشد شاغلان مسیر یکنواختی را طی می‌کند.
سید ولی الله درواری، نایب رئیس مجمع نمایندگان کارگران استان مازندران
نایب رئیس مجمع نمایندگان کارگران استان مازندران گفت: یکی از مهم‌ترین مواردی که اثر مستقیم در وضعیت معیشت خانواده بزرگ کارگری ایران دارد، حاکم نبودن مبحث امنیت شغلی در روابط کارگری و کارفرمایی است. درواری افزود: قوانین موجود در بسیاری موارد نیاز به بازبینی و یا تحول بنیادی داشته و متأسفانه این نقصان از آنجا ناشی می‌شود که قانون گذاران اطلاع کافی و وافی از نیازهای کارگران و وضع قوانین منطبق بر این نیاز و اجرای دستورالعمل صادره خود را نداشته، در نتیجه الزامی هم برای بهره‌مندی نظرات مشاوران متخصص احساس نمی‌کنند.
