جرقه‌های اولیه‌ی شکل‌گیری این شبکه به شهریور ۱۳۸۲ و «کارگاه همفکری برای کودکان کار و خیـابان» که با همـکاری یونیسف و سـازمانهای دولتی و غیر دولتـی مرتبط برگزار شد، بازمی‌گردد. در پایان کارگاه، پیشنهاد ایجاد شبکه ای از سازمانهای دولتی و غیردولتی برای کمک به کودکان کارو خیابان از طــرف شرکت کنندگان مطرح شد. تعدادی از سازمانهای دولتی (سازمان بهزیستی، وزارت کار، وزارت آموزش و پرورش) و سازمانهای غیر دولتی (انجمن پژوهش های آموزشی پویا، انجمن حامیان کودکان کار و خیابان، انجمن حمایت از حقوق کودکان و انجمــن حمایت از کودکان کار) با پذیرش این ضرورت و طی برگزاری جلسات متعدد ایجاد شبکه‌ای از سازمانهای همسو را پیگیری کردنـد و شبکه یاری کودکان کار و خیابان شکل گرفت.
پس از تشکیل شبکه، بر اساس تفاهم نامه، «محو کامل کار کودکان» به عنوان هدف اصلی و استراتژیک (بلند مدت) شبکه مشخص شده و اهداف میان‌مدت و کوتاه‌مدت نیز به این شرح مشخص شده‌اند:
- انجام حمایت های قانونی، آموزشی، اجتماعی، عاطفی، روانی و بهداشتی از کودکان کارو خیابان
- کمک به ساماندهی درست کودکان کار و خیابان
- تلاش در راه کاهش کار کودکان
اعضای این کمیته ابتدا موسسان سازمانهای غیردولتی شبکه بودند که بعدا به علت برخی تغییرات در سازمانهای غیردولتی، مسئولان سازمانهای غیردولتی دیگری به آن پیوستند. شبکه یاری یک سال پس از تاسیس از وزارت کشور در خواست مجوز کرده است. در سال ۸۴ با در خواست شبکه برای دریافت مجوز موافقت شد اما مجوز صادر نشد طی ۷ سال پس از آن با در خواست های مکرر شبکه برای مجوز موافقت نشد اما شبکه همچنان به فعالیت خود ادامه می داد. در سال ۹۱ از بهزیستی درخواست مجوز شد و پس از حدود یکسال در سال ۹۲ مجوزی نه به نام شبکه و اساسنامه آن بلکه به نام «گروه تلاشگران یاری همدل» صادر شد؛ اما این گروه به عنوان شبکه به فعالیت خود ادامه داده است (قاسم‌زاده, [بی‌تا]).
عناوین برخی فعالیت‌های صورت‌گرفته توسط شبکه یاری طی سال‌های گذشته بر اساس قالب‌های فعالیت به این شرح است:
- شرکت در جلسات (شرکت در جلسات دفتر آسیب های اجتماعی بهزیستی به منظور بررسی طرح سازماندهی کودکان کار برای اجرای آزمایشی در تهران، شرکت در نشست جلسات معاونت رفاه و مشارکت های مردمی شهرداری، شرکت در جلسات دفتر آسیب های اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به منظور بررسی زمینه های ساماندهی مناسب کودکان کار و خیابان، شرکت در جلسات نماینده شورای شهر تهران در کمیسیون آسیب های اجتماعی کودکان و طرح مشکلات کودکان کار و
خیابان و سازماندهی حمایتی مرتبط با آنها، شرکت درجلسات شورای شهرتهران درارتباط باطرح بانک اطلاعات کودکان کار، شرکت درجلسات مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک، شرکت درجلسات سازمانهای عضو شبکه، شرکت درجلسه هماهنگی سازمان رفاه وخدمات شهری شهرداری تهران به مناسبت ۱۶ مهر روز جهانی کودک و ۲۳ خرداد روز جهانی مبارزه با کار کودکان، شرکت درجلسات هماهنگی کمیته اجرایی به مناسبت روز جهانی صلح و کودک، شرکت در جلسه مؤسسه پیشتازان عدالت وحقوق ایرانیان)
- برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای سازمان های عضو شبکه (کارگاه مهارتهای زندگی، کارگاه رشد و تحول کودکان برای مددکاران اجتماعی مرکزیاسر، کارگاه روشهای جذب منابع مالی، کارگاه ایدز)
- برگزاری مناسبت‌ها (برگزاری روزجهانی صلح)
- فعالیت‌های اجرایی (برنامه‌ریزی برای تهیه کتاب‌های درسی و نوشت‌افزارکودکان کار مشغول به تحصیل در سازمانهای عضو شبکه یاری، گرفتن آمار از سازمان‌ها و توزیع کتاب‌ها، طرح کودکان بازمانده از تحصیل، طرح فرمان وشیوه‌نامه ثبت‌نام کودکان مهاجر)
- طرح‌ها و پژوهش‌ها (ارائه پژوهش شاخص‌های سازمانهای غیر دولتی، تدوین وارائه طرح برای برگزاری کارگاه‌ها به ستاد سمن‌ها) (پایگاه اطلاع‌رسانی شبکه یاری کودکان کار و خیابان, ۱۳۹۵)
ضرورت تشکیل شبکه
از مهم‌ترین الزامات تشکیل شبکه نقش آن در گسترش و تقویت سازمانهای همسو و غیر دولتی است. از این رو موضوع شبکه های سازمـان های غیردولتی، به عنوان یک نیاز اساسی و نماد جامعه مدنی مورد توجه فعالان سازمان های مردم نهاد ، قرار گرفته است. شبکه یاری کودکان کار و خیابان نیز به همین منظور تشکیل شده و با مبنا قرار دادن ضرورت همکاری و اتحاد به عنوان یک جمع فراتر از خود برای ایجاد بهبود در این زمینه فعالیت می‌کند. از این رو اعضای شبکه دریافتند که به تنهایی نمی توانند پاسخگـوی نیازهای کودکان باشند در حالی که شبکه با اتکا به قدرت اعضای خود می تواند در کاهش آسیب ها و کمک به کودکان و نوجوانان، مؤثر باشد.
از مهم‌ترین کارکردهای شبکه می‌توان به (۱) انباشت قدرت (۲) مبادله اطلاعات (۳) ایجاد هویت مشترک و (۴) تقویت مشارکت اشاره کرد.
شبکه یاری هم‌اکنون دارای ۳۹ سازمان غیردولتی عضو است که اسامی آنها به شرح جدول زیر است (شبکه یاری کودکان کار و خیابان, ۱۳۹۸).
سازمانهای عضو شبکه‌ی یاری کودکان کار و خیابان
| ۱) موسسه حامی آرامش آریایی | ۲) موسسه توسعه و توان افزایی کنشگران اجتماعی فرزانه (زاهدان) | ۳) موسسه ارتقاء کیفیت زندگی ایرانیان (ایلیا) |
| ۴) موسسه توسعه فرهنگی اجتماعی ره آورد مادر گیل | ۵) نوید زندگی کوشا | ۶) موسسه مهر و ماه |
| ۷) انجمن حمایت از کودکان امید ایرانیان | ۸) کانون توسعه فرهنگی کودکان | ۹) انجمن حمایت از کودکان کار |
| ۱۰) اقدام پژوهان جامعه بهتر | ۱۱) خانه کودک مهرنگ مهرگان (مرودشت) | ۱۲) موسسه شکوفایی استعدادهای کودکان مهر (شکوفا) |
| ۱۳) مؤسسه حمایتی خانه کودک و خانواده | ۱۴) جمعیت دفاع از کودکان کار و آسیب های اجتماعی | ۱۵) جمعیت امام علی (ع) |
| ۱۶) بنیاد نوای مهر تاک | ۱۷) انجمن یاری کودکان کار | ۱۸) انجمن دوستداران کودک پویش |
| ۱۹) انجمن آموزشی حمایتی کودکان محمود آباد (شکوفان) | ۲۰) سمن حامیان حق کودکی بامداد | ۲۱) انجمن حمایت از زنان و کودکان پناهنده (حامی) |
| ۲۲) مؤسسه خیریه مهرانه قلب سفید تهران | ۲۳) انجمن پرنده درخت کوچک | ۲۴) موسسه تاک سرزمین من |
| ۲۵) موسسه یاریگران کودکان کار پویا | ۲۶) انجمن اجتماعی فصل مهر بهبهان | ۲۷) موسسه رویش نهال جوان |
| ۲۸) موسسه مردم نهاد طلوع مهر و دوستی اصفهان | ۲۹) انجمن پژوهشهای آموزشی پویا | ۳۰) گروه فرهنگی اجتماعی کیانا |
| ۳۱) موسسه نیکوکاری مهرآفرین پناه عصر | ۳۲) انجمن حامیان کودکان کار و خیابان | ۳۳) موسسه حمایتی خانه مهر کودکان |
| ۳۴) موسسه کنشگران توسعه پارس | ۳۵) انجمن یاری کودکان در معرض خطر | ۳۶) انجمن حمایت از حقوق کودکان |
| ۳۷) موسسه توانمند سازی آوای ماندگار دروازه غار | ۳۸) بنیاد همدلان کودک و نوجوان | ۳۹) موسسه خیریه خادمین کتیج |
مطالب مرتبط:
